5. Opgegraven overblijfselen van de neergeschoten Lancaster. Collectie Andreas Wachtel. De nummers bij de objecten refereren aan
de tekst.
Bij het neerstorten sloeg het voorste deel van het toestel
ruggelings op het strand en brandde direct geheel uit. In
de afgelopen 15 jaar werden door Texelse metaaldetector
amateur Paul Dekker uit Den Hoorn, de auteur en zijn
zoon diverse vondsten op het strand gedaan. Langs de
kustlijn binnen het gebied waar het toestel neerstortte
konden de afgelopen jaren niet alleen kleine, maar ook
grote delen van het wrak worden waargenomen en veilig
gesteld.
Doordat de kustlijn in de afgelopen 75 jaar nogal is ver
schoven, zijn de resten van het wrak nu tussen de eerste
en tweede zandbank komen te liggen. Alleen met zeer
laag water zijn delen te zien. Bij eb kon in 2014 ook het
hydrauliekventiel (1) worden geborgen. De meeste wrak
stukken liggen echter een flink eind in zee verscholen on
der het zand. (Foto 5). Door de klap van de inslag op het
strand werden kleinere onderdelen als de wijzerplaat (2)
van de drukregelaar uit de cockpit geslingerd. Ook een
deel van het reflex-vizier (3) uit een van de geschutskoe
pels verder op het strand gevonden. Met enige regelmaat
worden ook druppels gesmolten aluminium (4) en ver
smolten beplating (5) aangetroffen. Incidenteel worden
stukken uit roestvrijstaal gevonden, die de hitte van de
brand ongehavend hebben overleefd. De gesp (6) van een
parachute is een dergelijk onderdeel. Als getuige van de
bommenvoorraad is een typeplaat van een 'Small Arms
Bomb Container (SBC)' (7) en een deel van een brandbom
(8) overgebleven. Het meeste wordt echter de door de
hitte ontplofte 0.303 bordmunitie gevonden in de vorm
van verwrongen messing hulzen (9). Bij het neerstorten
moet een fors deel van de munitie nog aan boord zijn ge
weest. De zeldzaamste vondsten zijn uniformstukken van
de bemanning zoals knopen van het uniform (10), een rits
(11), een messing drukknop waarmee de leren piloten-
helm aan het zuurstofmasker werd bevestigd (12) en een
stekker van de boordcommunicatie (13).
De geschiedenis en de vondsten zijn wrange getuigen van
een nacht uit een lange bittere oorlog, die voor de Britse
bemanning op 26 juni 1943 bij het nu zo vredige strand bij
Paal 8 een einde vond.
Om verder te lezen:
Operations Record Book (ORB) No.57 Squadron; Loss
Card 25.6.43, ED943.
Interview door Andreas Wachtel met Martin Drewes,
20.05.2009.
Dijk, B. van, 2000. Het verhaal achter de grafsteen, Texel.
Holmes, H., 2001. Avro Lancaster, second edition, Airlife.
Londen.
Jansen, A. A., 1976. Wespennest Leeuwarden, deel II, 2e
druk, Baarn.
14
Historische Vereniging Texel
Nummer 128, augustus 2018