1. Schilderij door Keith Aspinal met boven het eiland Texel de neerstortende Lancaster en daarboven de Messerschmitt.
Zoals gebruikelijk stegen de nachtjagers van de Luftwaffe
op om naar de inkomende bommenwerpers te speuren.
Op de militaire vliegkampen Leeuwarden en Bergen
(NH) stonden de bemanningen van zeven jagers klaar
voor vertrek. Kort na middernacht vlogen de eerste
Messerschmitt Bf 110 jachtvliegtuigen naar hun operatio
nele zones. Deze waren bekend onder de militaire namen
'Himmelbettstellungen (Hemelbed-stellingen) Salzhering,
Hering, Zander, Tiger, Eisbar, Löwe und Schlei'.
„Himmelbett" was de naam voor een radar luchtafweer-
systeem van de Luftwaffe, een ketting van radarstations
van Frankrijk tot in Denemarken met overlappende zoek-
gebieden. In het centrum van het bereik van de radar om
Texel lag de stelling met de schuilnaam Salzhering (zoute
haring). In elk van de zones was een nachtjager actief. De
nachtjager steeg elke nacht op voor patrouille in het ge
bied, ongeacht of er geallieerde aanvallen werden ver
wacht. Wanneer de radarcontrolepost vijandelijke activi
teit waarnam, werd de jager naar het doel geleid totdat
het de bommenwerper zelf in het vizier kreeg of het op de
eigen boordradar verscheen.
Het Bomber Command hanteerde de tactiek om in korte
tijd veel bommenwerpers door een klein gebied 'the bom-
berstream' over de Duitse kustverdediging te laten vlie
gen, in plaats van over een wijd verspreid gebied het be
zette Europa binnen te komen. De Duitse luchtafweer
werd zo overrompeld en het aantal verloren vliegtuigen
daalde. Echter, in de zones waar meer bommenwerpers
dan gemiddeld binnenvlogen, werden de patrouilles op
gevoerd. Zo werden tevens bemanningen van Denemar-
ken naar Leeuwarden gehaald om boven de Wadden het
gat te dichten.
Eerste luitenant Martin Drewes was zojuist overgeplaatst
uit Denemarken toen het in de nacht van 25 op 26 juni tot
inzet kwam. Samen met zijn kapitein Hans-Joachim Jabs
was hij de zone „Salzhering" binnengevlogen. Kapitein
Jabs vloog op een hoogte van 5.000 m, Drewes iets lager.
Als de bommenwerper de voorgaande nacht door de cor
ridor was gevolgen, was er niets gebeurd. Deze nacht zou
echter anders verlopen.
Kapitein Jabs kreeg de bewuste nacht van de radarpost
een doel aangewezen. Om 02.40 u schoot hij boven Den
Helder de RAF Halifax II JB843 uit de lucht die neer
stortte bij Breezand.
Vervolgens kreeg Drewes een doel aangewezen, een bom
menwerper op de terugweg van een aanval op Gelsen-
kirchen. Dit was de viermotorige Lancaster III ED943
(DX-T) met als piloot Luitenant Dougal Hamish Reid en
zijn bemanning. Drewes naderde laag van achteren de
bommenwerper en vuurde vanaf 50 m afstand met vier
zware machinegeweren. Dit was de beruchte dode hoek
van de Lancasters. Hij richtte op de linker vleugel tussen
de motoren daar waar zich de brandstoftanks bevinden.
De Lancaster vloog direct in de brand en stortte in een
spiraalvormige vlucht neer. (foto 2)
Het luchtgevecht speelde zich boven Texel af. De bom
menwerper vloog brandend over Den Hoorn, waarna
Reid nog een noodlanding op het Noordzeestrand bij Paal
12
Historische Vereniging Texel
Nummer 128, augustus 2018
