I
Si
Jan van
r s T
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
Eerbetoon aan een roeiredder Cor de Wolf
Jan van Loo (1909-2007)
Roem
Op de algemene begraafplaats in Oosterend ligt een zwerfkei als grafsteen. Op het plaatje een roeireddingboot met daarboven Jan
van Loo roeiredder KNZHRM. Het intrigeerde mij. Wie was deze man? Had hij meegeholpen aan spectaculaire reddingen? En was
hij misschien gedecoreerd? Alleen al het woord roeiredder, dat in geen enkel woordenboek te vinden is, had mijn belangstelling.
Wie waren deze onverschrokken kerels, die met gevaar voor eigen leven zeelui probeerden te redden die door stranding van hun
vaartuig op de kust of op de beruchte Haaks- en Eierlandse gronden hun Waterloo vonden?
ft. J. L W1
j t
Grafsteen Jan van Loo op Algemene begraafplaats Oosterend
(foto Ineke Vonk-Uitgeest)
Roeireddingboten
In het verleden was men minder begaan met het lot van
de in nood verkerende schepelingen. Door grote ar
moede en gebrek aan bouwmateriaal waren de kustbe
woners meer geïnteresseerd in de lading van de schepen
die zich in een hachelijke situatie bevonden.
Rond 1800 vond er toch een verandering van de mentali
teit plaats. Martinus Langeveld, schout en strandvonder,
bracht een brief aan de Domeinen in de gemeenteraad ter
sprake. Daarin merkte hij op dat overheid en wetgever
alsmede de reders meer oog hadden voor de lading in
plaats van voor de bemanning. Hij pleitte ervoor om
langs het strand enkele vaartuigen te plaatsen om schip
breukelingen te redden. Het duurde nog enkele jaren
voordat dit officieel geregeld zou worden.
In 1824 werd de Noord- en Zuid Hollandsche
Reddingmaatschappij opgericht. De aanleiding was de
bij Huisduinen gestrande brik 'De Vreede'. Waarbij zes
van de zeven redders bij de reddingspoging verdronken.
Den Hoorn kreeg in 1825 als eerste op Texel een roeired
dingboot, een zogenaamde Groenlandse sloep. In de ja
ren daarna kwamen op Texel diverse reddingstations. De
Koog opgericht in 1850, De Krim in 1854, de vuurtoren in
1874, Oudeschild in 1910 en in De Cocksdorp 1912.
Tegenwoordig zijn er nog drie reddingsstations op het ei
land te weten: De Koog, De Cocksdorp en Oudeschild.
Roeireddingboot bemanningsleden verongelukt
De reputatie van de zeewaardigheid van de Groenlandse
sloep was niet best. Er waren al diverse ongelukken mee
gebeurd waarbij roeiredders door verdrinking om het le
ven kwamen. Drie roeiredders van station De Koog zijn
in de loop der jaren bij reddingsacties en oefeningen om
het leven gekomen. De roeireddingsloep uit De Koog
werd bemand door visserlui, vletterlieden en soms ook
landrotten uit Oudeschild.
6
Historische Vereniging Texel
Nummer 127, juni 2018
