1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
De opgraving van 't Raaksje op de Groeneplaats in Den Burg
24042018 Sander Gerritsen Bart ter Steege (Archeologie West-Friesland)
Tussen eind september en begin november 2017 is een grootschalige opgraving uitgevoerd langs de Groeneplaats in het historische
centrum van Den Burg op Texel. Het plangebied viel voor een groot deel binnen een archeologisch rijksmonument, waarbinnen de
resten van een middeleeuwse ringwalburg aanwezig zijn.
De eerste kleinschalige onderzoeken in de omgeving van het plangebied werden gedurende de Tweede Wereldoorlog (1940-1945)
uitgevoerd binnen de voormalige kloostertuin. Deze onderzoeken waren een initiatief van de Duitse archeoloog Karl Heinz Jacob-
Friesen, Ortskommandant van Texel. De commandant had zich na zijn stationering verwonderd over de ronde uitleg van het cen
trum van Den Burg. Dit, in combinatie met de plaatsnaam, deed hem vermoeden dat het plaatsje was ontstaan uit een middel
eeuwse burg. In samenwerking met het Rijks Museum van Oudheden uit Leiden werden enkele sleuven gegraven waarin divers
middeleeuws aardewerk tevoorschijn kwam en een gracht werd aangesneden.
In de decennia die hierop volgde leverde meerdere kleine onderzoeken mondjesmaat aanvullende informatie op over de ringwal-
burg. In 1967 bleef voorafgaand aan de bouw van de grote diepe kelder archeologisch onderzoek achterwege. Wel werden na het
uitgraven van de bouwkuip vele sporen uit de prehistorie en de Vroege en Late Middeleeuwen gedocumenteerd. Het meest in het
oog springend was de vondst van meerdere grachten en een lage aarden wal. Aan de hand van deze resten kon een vroegmiddel
eeuwse ringwalburg door archeoloog Flip Woltering worden gereconstrueerd: het betrof een ovaalvormig omgracht terrein met een
afmeting van ongeveer 110 m x 135 m met de kerk als middelpunt (afb. 1).
In de afgelopen jaren heeft de gemeente Texel het plan
opgevat om dit deel van het centrum van Den Burg op
nieuw te ontwikkelen. Het raadhuis werd gesloopt om
plaats te maken voor winkels, horeca en woningen. De
opgraving vond plaats aan weerszijden van de voorma
lige diepe kelder van het raadhuis uit 1967.
Btgrtfliing Rjjkjnioni*ntrit
1 i Opgegraven (teel
Werstfltlng (Raadhui»)
Reconstructs
{gereccmstfueerife} grachten
viHgt
(gtrtoontfruttrd*} gracht
Hde eeuw
Het centrum van Den Burg op de Kadastrale Minuut uit 1826. In paars/lila zijn de (gereconstrueerde) grachten van de vroegmid
deleeuwse ringwalburg weergegeven. In groen de gracht uit de 14de eeuw. Deze laatste heeft de uitleg van het huidige Den Burg
bepaald. De rode lijn geeft de begrenzing van het archeologisch Rijksmonument weer. Binnen de zwarte stippellijnen heeft de op
graving plaatsgevonden. Ter hoogte van het oude raadhuis (grijs transparant) was het bodemarchief reeds verstoord.
2
Historische Vereniging Texel
Nummer 127, juni 2018
