Architect Albert van Essen op Texel Wilma Eelman, Ernst Manger
Op Open Monumentendag 2017 was het Polderhuis te bezichtigen. Het Polderhuis werd gebouwd als Boerenleenbank, maar was
van november 1961 tot 1994 zetel van het Waterschap. In de volksmond wordt het daarom nog vaak Polderhuis genoemd. Vanaf
eind 1961 tot het gereed komen van het door Wieger Bruin ontworpen nieuwe gemeentehuis op de Groeneplaats werden de verga
deringen van de gemeenteraad in de vergaderzaal van het Polderhuis gehouden. Ook de huwelijksvoltrekkingen vonden daar toen
plaats. In november 1994, nadat het Waterschap Texel opging in het Waterschap Hollands Kroon, vestigden Hans Eelman en Paul
van Heerwaarden hun makelaarskantoor er. Tegenwoordig is het de zetel van Langeveld De Rooij, uitgever van de eerbiedwaar
dige Texelse Courant. Op 15 september 1887, nu 130 jaar geleden, rolde de eerste Texelsche Courant van de persen. Op zaterdag 9
september 2017 was het pand te bezichtigen ter gelegenheid van Open Monumentendag. Een mooie gelegenheid om in dit tijd
schrift aandacht te besteden aan het Polderhuis.
De familie De Lugt als verbinding tussen een
Voorburgse architect en Texel
In 1929 verstrekte het bestuur van de Boerenleenbank
Texel opdracht aan architect Albert van Essen in
Voorburg om een bankgebouw met kassierswoning te
ontwerpen. Het dagelijks bestuur van de bank bestond
toen uit C.S. Zijm voorzitter, Jac. Kikkert Nzn secretaris
en J. Keijser Augzn penningmeester. H. Leber, Jn Kooger
en M. Kuip vormden de Raad van Toezicht. C.J. Graaf
was directeur.
Architect Van Essen kreeg in 1927 de opdracht een dub
bel landhuis te ontwerpen aan de Parkweg 133-135 te
Voorburg voor aannemer H. de Lugt. Een van zijn vier
zoons was Cor de Lugt. Cor wilde boer worden en
trouwde in 1928 in Amsterdam met Cornelia de Vries; zij
had connecties op Texel. Het kersverse echtpaar De Lugt
vertrok naar Texel en kwam in het pension van de dames
Schrama en Bakker. Voor C.J. de Lugt ontwierp Albert
van Essen een landhuis aan de Wilhelminalaan 2 in Den
Burg. Hij diende de bouwaanvraag in op 23 januari 1929.
In dat zelfde jaar nam De Lugt het aardappelselectiebe-
drijf van M.D. Dijt aan de Schilderweg over. Van Essen
hield toezicht op de bouw van de woning van De Lugt en
woonde tijdens zijn verblijf op Texel bij C.J. Graaf, direc
teur van de Boerenleenbank. De bouwaanvraag voor de
bouw van de Boerenleenbank werd ingediend op 16 ok
tober en verleend op 24 oktober 1929. Ook de dames
Schrama en Bakker waren gecharmeerd van zijn ont
werpstijl en vroegen Van Essen een nieuw pension voor
hen te ontwerpen aan het Schilderend (nu Emmalaan).
Die bouwaanvraag werd ingediend op 23 november
1929.
Van Essen werkte toen op Texel aan drie projecten tegelij
kertijd. Hij woonde deze periode bij de familie Graaf in
Den Burg. Vanuit Voorburg reizen werd niet alleen be
moeilijkt omdat Texel een eiland is, maar Albert had
geen rijbewijs. Tot 1935 deed hij alles per trein.
Polderhuis, Raadhuis en Waag, coll. Eelman