Kolossale palen van de mosselzaadvanginstallatie op het Vogelzand, zomer 2016.
verminderd doorgaan. Ook de doorlopende schelpdel-
ving zal het wrak weinig goed doen.13
Tenslotte heeft de door de mens gewijzigde stroming van
wege de Afsluitdijk het natuurlijk behoud voor de lange
termijn teniet gedaan. Deze condities veroorzaken dat een
verantwoord beheer van scheepswrakken op de waterbo
dem een complexe zaak is. Inspecties, monitoring en ber
ging van bedreigde sites kunnen, mits gestructureerd en
tijdig uitgevoerd, soelaas bieden.14 Bij een dergelijk ver
antwoord beheer kunnen amateur-onderwaterarcheolo
gen, beleidsmakers en erfgoedhoeders elkaar uit liefde
voor het verleden op de Waddenzee ontmoeten.
Literatuur:
Bartels M.H., 2003. Ceramica Portuguesa nos Païses-
Baixos, uma analise social-económica a base de material
arceológico encontrado, in: Patrimonio Estudos (Instituto
Portugues do Patrimonio Arquitectonico) 5, 70-82
Bartels, M. H. T. M. Casimiro, 2013. Salt route, in: M. V.
Gomes T. M. Casimiro (eds.), On the world's routes,
Portuguese faience (16th-18th centuries), 116-125.
foto Gemeente Texel
Bartels, M. H., 2014. Portugese pracht uit de Westfriese
Gouden Eeuw, in: Archeologie in West-Friesland 12
Bartels, M. H., 2016. Portuguese ceramics from
Westfrisian soils, the itinerary of Portuguese ceramics in
the Dutch Golden Age, in: T. M. Casimiro M. V. Gomes
(eds.) Proceedings of the first international conference
Portuguese Faience, Lisbon. In druk
Eelman, C. J., 1985. Zoeken en vinden, in: KNOB Congres
Verantwoord onder water. Zutpen. 3-8
Manders, M., e.a., 2014. De gelaagde geschiedenis van de
westelijke Waddenzee. Amersfoort
Vos, A. D., 2012. Onderwaterarcheologie op de Rede van
Texel (Nederlandse Archeologische Rapporten 41).
Amersfoort
Noten
1 Hans Eelman is sinds 1976 duikend amateurarcheoloog. Michiel Bartels
is archeoloog en namens de gemeente Texel aangesteld om de resten uit
de wrakken van de Waddenzee te inventariseren.
2 Eelman, 1985, 5-6.
3 Bartels, 2016.
4 Eelman, 1985, 6.
5 Dit waren Hans Eelman en Jack Betsema.
6 Collectie Eelman, Oudeschild. Deventer-systeemcode po-bor-2.
7 Bartels Casimiro, 2013, 116-117.
8 De aanvankelijk aangenomen uitsluitend Sefardisch-Joodse achter
grond van deze groep keramiek is na breder onderzoek niet meer plau
sibel.
9 Bartels, 2012, 6.
10 Collectie Eelman, Oudeschild.
11 Collectie Eelman, Oudeschild.
12 Determinatie en onderzoek door Kim Kruk, Tromp Juweliers, Den
Burg, Texel, waarvoor hartelijke dank.
13 Manders, e.a., 2014, 53-53 en aft. 34.
14 Vos, 2012. 11-12.
Nummer 121, december 2016
Historische Vereniging Texel
13
