A
Problematiek
In de westelijke Waddenzee heerst een sterke getijden-
stroming. Daarnaast is het gebied honderden jaren de
maritieme springplank geweest tussen Zuiderzee en
Noordzee. Vooral in de 16de-18de eeuw was het op de
Rede van Texel een drukte van belang van zowel inko
mende als uitgaande oorlogs-, koopvaardij- en vissers
schepen. Waar schepen varen, zullen zij ook zinken. En
dat gebeurde; in het gebied gingen vele honderden sche
pen ten onder. Enkele werden geborgen, sommige sloe
gen stuk en spoelden weg, anderen bleven veilig in een
zandbank geconserveerd. Door de aanleg van de
Afsluitdijk in 1932 veranderde de stroming in het gebied
volledig. Afgezien van het verdwijnen van grote delen
waterflora en fauna, raakten ook de zandbanken op
drift.4
In de jaren '80 ontdekten duikende amateurarcheologen
dat hele wrakken blootspoelden en door het sterke tij
verdwenen. Haast om te documenteren van wat men
aantrof, was geboden. In 1982 werd een deel van het
Scheurrak onderzocht door het team van het onderzoeks-
schip Phileas Fogg.5 Ten oosten van reeds bekende 15 m
lange 'Kastanjewrak' ontdekte het team op 6,5 m diep het
zogenaamde 'Smaragdenwrak'. Het wrak dankte haar
naam aan de blauwe sieraden die in het schip op een par
tij ijzeren staven werden ontdekt. Op het staafijzer waren
ook meerdere blauw beschilderde borden vastgeroest.
De stroming in het schip was sterk en de slijpgeul werd
steeds dieper. Voorwerpen spoelden uit het wrak. Zo
werd in het westelijke verlengde van stroomrichting op -
6 m NAP (HW) een gaaf blauw beschilderd bord gevon
den.6
Een duiker in het water van de
Waddenzee.
Foto Duikclub Texel
Vondsten nabij en uit het wrak
De voorzijde van het Portugese huwelijksbord, 1625 - 1650
0 20 cm. Foto -particuliere coll.
De achterzijde van 'het Portugese bord
Foto particuliere coll.
Nummer 121, december 2016
Historische Vereniging Texel
11
