I
Inspectie
In december 2009 is op verzoek van het College van
Kerkrentmeesters door de Stichting tot Behoud van het
Torenuurwerk het torenuurwerk geïnspecteerd.
Aangetroffen werd een uurwerk dat sterk was geroest en
vervuild.
8. Slingerophanging door middel van een 'bril'
Op een aantal onderdelen, vooral van de stelling, waren
nog de restanten van een verflaag of ander bescher
mingsmiddel aanwezig. Waar dit het geval was, was
roestvorming duidelijk minder aanwezig.
Verder werd geconstateerd dat:
Een tand van het grondrad van het gaand werk ont
brak [aft. 11]. Ooit zal de originele tand zijn afgebro
ken en heeft men dat gerepareerd door er, door mid
del van een zwaluwstaartverbinding, een nieuwe
tand in te zetten. De inkeping ten behoeve van de
zwaluwstaart verbinding is zeer ondiep. Dat zal de
reden zijn dat de reparatie geen stand heeft gehou
den. Bij de restauratie is een nieuwe tand aangebracht
[Aft. 12]
Drijfkrachthandhavingssysteem door een aan het uiteinde
verzwaarde hefboom in de tandkrans van het grondrad van
het gaand werk te haken
Een lagerstijl circa 3,5 cm. uit het lood staat [aft.13],
een andere stijl is ooit gebroken, maar deskundig ge-
10. Slaghefboom van de halfuur
dwangslag
repareerd door er aan de achterzijde door middel van
klinken een strip op aan te brengen [aft.14].
Een lagersteun van de slagheftoom ontbrak [aft.15].
Van het gaand werk was de pal voor de blokkering
van de opwindtrommel afgebroken.
De spaken van het gangrad zaten los in de velg.
Enkele spieën ontbraken.
11. Tand ontbreekt, inkeping ten behoeve van de zwaluwstaart
zeer ondiep
Tenslotte luidde de conclusie in het Inspectierapport:
"In de protestantse kerk te Den Burg bevindt zich een
smeedijzeren torenuurwerk van zeer grote historische
waarde. Het is bijna geheel authentiek en behoort daar
mee tot het geringe aantal vergelijkbare uurwerken dat
in Nederland nog aanwezig is. En, gezien de technische
12. Een nieuwe tand in gezet
Nummer 120, september 2016
Historische Vereniging Texel
15
