Brakestein circa 1814, door Jacobus Andreas Crescent, (in particuliere collectie)
[...]'.12 De buitenplaats vererfde vervolgens op zijn doch
ter Catharina Maria Rooseboom (1743-1807); haar man
Paulus Theodore Brunet de Rochebrune (1740-1777)
werd de nieuwe commissaris en commies. Enige weken
later overleed de laatste en in 1779 kwam ter veiling: 'een
alleraangenaamste Buitenplaats, genaamd ROSENHOUT
met deszelfs zedert eenige Jaaren nieuw Getimmerd
extra spatieus Heeren Huis Plaisier-Tuin met de
Exquiste Vrugtboomen, Moestuine, Bosje en verdere
Beplantinge, en verders het geene tot een aller Riants
Buiten-Verblyf word vereischt.'13 Ook grond en het zoge
naamde Lagerhuis ten westen van het Skillepaadje be
hoorden tot de koop. Het transportregister vermeldt dat
Mej. de Weduwe van der Merct als gevolmachtigde van
(haar nicht) Mevrouw de Weduwe Brunet de Rochebrune
de buitenplaats had verkocht aan Jacob Smit.14 Na de fa
milie Smit is Hendrik Jacobsz van der Merct (1746-1809)
vanaf 1784 eigenaar.15 Van der Merct was commissaris
extraordinair en commies ter recherche en telg van de
Texelse tak van een oud patriciërsgeslacht uit België,
Zeeland en Amsterdam.16 De eerder genoemde kaart van
Koch brengt zijn bezit in beeld. Voor het huis, aan de
overzijde van de weg, strekt zich in westelijke richting
een zichtas, met aan weerszijden bomen. Ten noorden er
van ligt een driehoekig bosje met een slingerpad. Ook in
het bosperceel ten oosten van het huis slingeren paden.
De zijden van de paden kennen een begrenzing getekend
als een ketting met langwerpige kralen, meest waar
schijnlijk de aanduiding voor hagen. Deze tekenwijze is
op alle drie de tekeningen te vinden en is mogelijk ty
pisch voor Koch. Ten zuiden van het bosje liggen de
moestuinen van Rozenhout, deze eindigen op die van de
Weestuin.17 Zus Dorethea Franken-van der Merct (1737
1809) was in 1809 enig erfgenaam van haar kinderloze
broer. Slechts enkele weken later volgde een verkoop van
de inboedel.18 Nog geen twee maanden daarna is ook
Dorethea overleden en ter veiling kwam vervolgens: 'Een
aangename BUITENPLAATS, genaamd ROZENHOUT,
met deszelfs Heeren Huis, Plaisier- en Moes-Tuinen,
Boomgaard en verdere Beplantinge [...]'.19 Frederik
Helder (1771-1824) was de koper.20 Uit weer een adver
tentie blijkt dat de buitenplaats aan het einde van het
zelfde jaar opnieuw in de verkoop ging: 'De zeer aange
name en wel gesitueerde HOFSTEDE, genaamd
ROZENHOUT, met deszelfs kapitale sterke en weldoor
timmerde Heeren Huizinge, voorts Moestuinen,
Boomgaarden, Slingerbosch en verdere Beplantingen.'
Daarnaast gaat ook het Lagerhuis met bijbehorende
grond opnieuw in de verkoop.21 Of deze verkoop is
doorgegaan en wie de koper was, is niet duidelijk.
Rozenhout zal niet lang daarna zijn afgebroken. Een
transportakte uit 1813 spreekt namelijk over 'een stuk
land behoord hebbende tot de gewezene buitenplaats
Rozenhout' en bij latere transportakten valt te lezen:
'grenzende aan de gewezen of geamoveerde buitenplaats
Rozenhout'.22 Het Kadastraal Minuutplan (1828) en de
bijbehorende OAT (1832) bevestigen dit en laten een huis
met kleine tuin te midden van weilanden zien. De bui
tenplaats met onder andere tuinen, boomgaarden en slin-
gerbos bestaat dan niet meer.23
12 Van Cuyck, 1789, p. 20.
13 Amsterdamse courant, 12, 19 en 26 januari 1779, p. 2.
14 NHA, toeg.nr. 184, inv.nr. 6890, 17 mei 1779.
15 NHA, toeg.nr. 184, inv.nr. 6890, 13 juli 1784 aldus Daarnhouwer 1952, p.
205; akte niet teruggevonden.
16 Daarnhouwer, 1952, p. 204.
17 De tuin was eigendom van het weeshuis te Den Burg, net als de aldaar
gelegen Wezenputten.
18 Amsterdamse courant, 9 september 1809, p. 3.
19 Oprechte Haarlemse courant, 24 februari 1810, p. 3.
20 NHA, toeg.nr. 184, inv.nr. 6899, 4 juli 1810.
21 Amsterdamse courant, 20 november 1810, p. 3
22 Daarnhouwer, 1952, p. 206.
23 Tegenwoordig staat er een stolpboerderij met de naam Weezeplaats
(Doolhof 3); de tegenoverliggende stolpboerderij heet Rozenhout, voor
heen heette het Rosenstein (Doolhof 4). Het Lagerhuis bestaat nog steeds
(Skillepaadje 14).
Nummer 119, juni 2016
Historische Vereniging Texel
7