Wormspijkerpalen bij het Texelse Waddenveer Michiel Bartels De vondst van de wormspijkerpalen In september 2014 werd in de haven van Medemblik een bijzondere ontdekking gedaan. Bij vernieuwing van de pier trok de aannemer oude palen uit de grond. Deze ble ken een karakteristiek roestpantser te hebben. De palen waren over het gehele oppervlak, van de waterbodem tot het hoogste vloedniveau, bespijkerd met kopspijkers, de zogenaamde wormspijkers. Deze beschermden de palen aan de haven tegen de vraat van de paalworm die vanaf 1730 in de Zuiderzee alle houten zeeweringen opat. Dit leidde tot een verder archeologisch en historisch onder zoek door Archeologie West-Friesland.1 De onderzoekers vroegen zich af of elders langs het voormalige Zuiderzeegebied ook dergelijke palen bekend waren. Na een tip bleek dat zo te zijn.2 Op het noorden van het eiland Texel aan het zuidelijk vervolg van de Vuurtorenweg bij het terrein van het Waddenveer van re derij De Vriendschap bleken 11 van deze wormspijkerpa- len te staan.3 Ze waren rechtstandig ingegraven in het zeeduin van Texel en dienen nu als decoratief element voor het Waddenveer, de zomerpont van Texel naar Vlieland. Duidelijk was dat de palen hier niet vandaan kwamen, maar op een toen nog niet bekende manier hier zijn ge raakt. In oktober 2015 zijn de palen bestudeerd. Het veldonderzoek bij het Waddenveer Links van de doorgang naar de bootsteiger van het fiets/voetveer staan 3 palen, rechts (zuidelijk) staan 7 pa len. Het gaat om 7 lange palen, die tussen de 3,5 en 4,25 m boven het maaiveld uitsteken. Daarnaast zijn er 3 kor tere palen van ongeveer 2-2,5 m lang. De palen zijn vier kant in doorsnede en op de hoeken gedisseld, waardoor ze octogonaal zijn. De gemeten diameters zijn 25 25 cm en 25 23 cm met alle varianten hiertussen. De palen zijn nog erg hard maar drogen langzaam uit. Het gaat hier waarschijnlijk om eikenhout. Op alle palen zijn de vierkante en rechthoekige spijkerga ten van wormspijkers te zien. Deze zijn tamelijk systema tisch in horizontale banen en verticale rijen vastgetim- merd, veel systematischer dan de palen gevonden in Medemblik. Bovenin de lange palen is een 80-90 cm brede horizontale brede inkeping te zien. In deze verdieping heeft iets vast gezeten dat met smeedijzeren bouten was vastgemaakt. De bouten zijn 23-30 cm lang, 1 cm rond op de bout en hebben een vierkante smeedijzeren kop van 2 *2 cm. De spijkers zijn precies tot onder het niveau van de inkeping vastgetimmerd, en komen over een afstand van mini maal 3 m, de afstand tussen het maaiveld en de inkeping, voor. De palen behoren vermoedelijk tot één constructie. De omheining van wormspijkerpalen bij het 'Waddenveer van De Cocksdorp Foto Archeologie 'West-Friesland (AWF) 2 Historische Vereniging Texel Nummer 119, juni 2016

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Uitgave Historische Vereniging Texel | 2016 | | pagina 4