T*7* rv H $^**5 j^£v*'lrC) -4P J (So*. 4* v,e WAT KOSTTE EEN KIEND? Gerard van der Kooi ofwel: j ■mtn. Vandaag de dag kunnen plannende ouders een kostenberekening maken. Wat zijn de waarschijnlijke extra kosten voor de komende 18 jaar als we een kind nemen? Een afschuwelijke uitdrukking overigens). Daarover bestaan voldoende gegevens en voor dat he- drag kun je een hele beste auto kopen. Wat de kosten waren voor een kind in de 16e eeuw laat zich veel moeilijker vaststellen. Ik doe daarom een poging een kostenplaatje op te stellen op basis van bet Gemeentearchief 1251 en de boekhouding van het Weeshuis van 1585-1606. We kiezen daartoe de vergoedingen voor enkele kinderen en vergelijken die met de jaarsalarissen die het weeshuis be- taalde aan ambachtsmensen in die periode. Overigens, die ambachtslieden hadden natuurlijk ook nog andere inkomsten. De hier genoemde bedragen bestaan uit guldens en stui- vers. 2/6 betekent dan: 2 gulden en 6 stuivers. We be- ginnen met enkele beloningen. Een molenaar ontvangt in 1585 voor een jaar malen f 2/2%, de schoolmeester krijgt 2, de moeder van het weeshuis 26, de meid 16. Dit zijn dus jaarsalarissen. Een timmerman krijgt per dag 1, een metselaar f 1/6. In 1600 krijgt de schoolmeester 7, de weesmoeder f 36. Voor een jaar bakken wordt in 1596 15 betaald, de schoenmaker krijgt een jaarloon van 30, de molenaar nu f 3/5, de smid 10/10. De lo- nen varieren tussen 1585 en 1600 weinig, ze hebben een licht stijgende tendens. Naast lonen zijn natuurlijk de prijzen van belang. Wat kon je krijgen voor je geld? Daar kan ik hier niet teveel op ingaan en dat is met name waar het agrarische pro- ducten betreft erg jammer; die verdienen een apart arti- kel. Maar goed, een half vat bier kostte (1585) f 2/8, een zij spek (1587) f 4/16, een vaatje boter (1588) 7/8, een mud mout (1591) f 3, een halve zak gort 2,1 zak erwten (1597) 6,1 vaatje haring (1598) 2/15. De prijs voor 8 broden (1587) was 2/10,100 pond zoetemelkse kaas (1599) kostte f 8/3, een Leidse kaas (1600) 1/10 etc. etc. Tenslotte nog enkele basisproducten: een vaatje zachte zeep (1585) moest 4/7 opbrengen, een zak zout (1587) 2/10, een vaam brandhout (1594) 4/12 een mand turf /I- Fragment uit het zveeshuisarchief GAT 1251 Omtfangen van Moer van witte butter Summa 3 gulden ende 5 stuvers Omtfangen van Joest van die sguijr huer Summa 12 gulden Omtfangen van die kinderen singelt Summa 42 +l/2stuver Ontvangen van de weesmoeder van witte boter totaal 3 gulden en 5 stuivers Ontvangen van Joost van huur van de schuur totaal 12 gulden Ontvangen van het zing geld van de kinderen totaal 42 en een halve stuiver 2- 54 Historische Vereniging Texel Nummer 117, december 2015

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Uitgave Historische Vereniging Texel | 2015 | | pagina 56