Kinder-lijk
Constantijntje, 't zalig kijntje
Cherubijntje van omhoog
D' ijdelheden van hier beneden
Uitlacht met een lodderoog.
'Moeder', zei hi], 'waarom schreit gij,
Waarom krijt gij op mijn lijk,
Boven leefik, boven zweefik,
Engeltje van 't hemelrijk;'
Van Texel zijn geen gedichten voor of over overleden ba-
bys's bekend, wel enkele schaarse afbeeldingen. Uit de 19e
eeuw kennen we een tekening van een overleden zuige-
ling: dat was Cornelia Christina, geboren 8 augustus 1866
en overleden 4 april 1868 of Reijer Pieter, geboren 3 okto-
ber 1867 en overleden 1 april 1868. Hun ouders waren
Johannes Sibrand Keijser (1845 - 1911) en Neeltje Boon
(1845 - 1907). De doopsgezinde dominee Huizinga schreef
hierover in zijn dagboek: maandag 6 april 1868. Ik voelde mij
weinig blijde gestemd. Van de week heeft Joh. Keijser twee kinde-
ren verloren. Waar ik verscheidene malen geweest ben.
Het volgende zoontje werd in 1869 weer Reijer Pieter ge-
noemd en het volgende dochtertje in 1870 Cornelia
Christina. Deze overleefden de riskante zuigelingen- en
kindertijd wel: Reijer Pieter overleed in 1942 en Cornelia
Christina in 1947.
Het is niet zo lang geleden dat op Texel nog meerdere
kleine kinderen uit een gezin overleden:
Hoewel ik mijn vader er nooit over heb horen vertellen, blijkt
uit de foto-albums dat hij een vroeg overleden broertje en zusje
heeft gehad. Als eerste Adriaantje, overleden op 26 december
1915, 10 maanden oud. Een groote hoop vervlogen.
Vervolgens: 30 September 1924 overleed Teunis Maria, net
een maand oud, schrijft Bas Huisman. De herinnering en
het verlies werden diep weggestopt. Wat een verdriet.
Teunis Maria Huisman met zijn moeder,
mevrouw Huisman-Hoogerheide
Ondanks de ten opzichte van "vroeger" sterk vermin-
derde zuigelingensterfte, zo overleden in 2012 in Noord-
Holland minder dan vijf per 1000 levend geboren kinde
ren, staat het onderwerp nog steeds stevig in de
belangstelling. En terecht, want wat een verdriet!
Literatuur
Peter Ekamper en Frans van Poppel, Zuigelingensterfte per
gemeente in Nederland 1841-1939 in: Bevolkingstrends, le
kwartaal 2008,
Nelleke Bakker, Jan Noordman, Marjoke Rietveld-van
Wingerden, Vijf eeuwen opvoeden in Nederland, idee en prak-
tijk 1500-2000, Assen 2010
E.K. Grootes, K. Porteman, R. Schenkeveld-van der
Dussen (eds) Vreugde en verdriet in kleine kring.
Amsterdam 2006
Noten:
1 DTB Gereformeerde gemeente Den Hoorn
www.genver.nl/nh/dtb0448.htm
2 Gebaseerd op Ekamper en Van Poppel
3 Bakker, 124-125
4 Bakker, 124
5 Grootes 24
6 Grootes, 29
Nummer 117, december 2015
Historische Vereniging Texel
39