Tessels prate
Wat hoor je nog om je keen van het Tessels dialect? Wie spreekt het nog? Juist ja, sommige ouderen. Ik ga dus op bezoek bij Wim
Witte, geboren in 1929. Hij zvoonde aan het Buurtje in Oudeschild toen de Skilsloot achter Skil gedempt werd. Op de plek waar hij
woonde, was een bruggetje en daar werd water uit de putten van Brakestein afgeleverd. Koen Hoogerheide kwam daar melk venten.
D'r wos 'n klein plekkie free oppe kor en doe mocht ik wel d'rs meereeje. 'n Rondje loans de roemse kerrek. Ik wos 'n jaar of drie,
denk. Deer sag ik iniene me broer Cees. Ik riep 'm en sprong fon 't kortje en doe reed Koen pordoes over me heene. Dot was de leste
keer dot ik mee mocht'.
'Ik was 'n lief knultje om te sien. Olle meiden ware gek op
me en Corrie Boom nag wel't meeste. Die meide woue
graag met mee 'n rondje met de kienderwage. Dut tot ge-
luk fon mien zus Nel. Omdot 'r been ons so veul kienders
ware, hodde wee gien fietse. Maar Nel liet mee duwwe in
rail foor 'n rondje oppe fiets'. Het gezin verhuisde van
Skil naar De Keet (Burgzicht). In die tijd hadden fietsen
een handrem en die zat aan de rechterkant aan het stuur.
Links zat de bel. Op een dag moest mijn oudste zus een
kan petroleum halen in Den Burg en ik mocht mee. 'k Sot
lekker achter oppe moeder's fiets en doe wee weer na
huus terag gonge hod zus't kannetje in d'r rechter hond.
Bee de Keet kon se doe niet stoppe omdot deer de rem
sot. We waren bijna bee de mellekfebriek eer we uuttrault
ware en doe most ik nag lopend terag ok!'
De kleuterschool was in de Witte Burcht bij de nonnetjes
en daarna naar de school van meester Willemse. 'In de
eerste klos hodde we juf Graaf. See wos verloofd met Jan
Nauta en on't end fon't skooljaar maakte nie kiekies fon
de heele klos. Na de lagere school naar de LTS in Den
Helder. Dat was in 1942, maar al gauw lag alles in puin
en werd er les gegeven in Breezand en zo. Hier en daar
werd er les gegeven zo goed en zo kwaad als het kon.
Doe de Tommies oppe treine begonne te skiete mocht ik
fon moeder niet meer na skool'.
Ik kwam te werk bij Vonk in de Hogerstraat. Fietsen ma-
ken maar vooral fietsen voorzien van anti-plof banden.
Op een gegeven moment werden alle fietsen opgehaald
door de Duitsers. 'Onze eige fietse ok, maar die mochte
we in 'n skuurtje fon de Duitsers zette. Wee konne ge-
woon bluuve fietse'.
In de Kogerstraat was toen een huis van plezier. Daarin
zaten voomamelijk Franse meiden. Die hadden natuurlijk
de mooiste fietsen op luchtbanden. 'Os d'r wot rippereerd
worre most, don most ik dot doen. Die grote kirrels ware
veuls te rissig. Ik wos pos 15 en dus de onskuld zelleve'.
Na de oorlog ging Wim weer naar de ambachtsschool en
haalde zijn diploma voor automonteur. Hij kwam aan
het werk in de garage van Jan Reij in de Waalderstraat.
Jan Reij leerde hem autorijden.
Kiek, dut is't gospedaal en dot is de rem, zo begon ie.
Dut is foor richting ongeeve, dut foor't licht, en zo ging
dat door totdat ik alles had gezien en gehoord. En nou
seeg ik niks meer en jee gaat reeje. Maar als ik een fout
maakte dan kneep hij me met zijn grote, sterke hand in
mijn bovenbeen. Ik had toen snel in de gaten hoe ik fou-
ten moest vermijden'.
'De dienst vond ik een flop. Op de dag dat ik me moest
meiden bij de Kromhout kazeme in Utrecht was me te
verstaan gegeven dat een militair op het station zou
staan met een bordje KROMHOUT.
Het was een sergeant. Hij seit: De trein uut Leeuwarden
is al lang binnen; je bent veuls te laat.
Maar mon, ik kom fon Tessel; ik faar met de boot na de
Helder, en don met de trein na Ollekmaar en via
Amsterdam na Utrecht. Hee keek me dommelig an. Nee,
dot fond ik maar niks. Bij het voetballen had ik een her-
senschudding opgelopen. Dat gebruikte ik om "ziek"
thuis te blijven. De eerste keer was dat veertien dagen.
De laatste keer acht maanden. Doe kwam d'r een Empie
op besoek. En die froeg wot foor siektes ik hod. Ik seeg,
gaan maar na dokter Feikema, seeg ik, die heb olles op
pepier. Nooit meer wot fon hoort. Later kwam d'r ok nag
een marine-dokter uut de Helder. Na 'n praatje over fon
olles en nag wot seit ie dot ik maar lekker thuus most
bluuve. In me diensttied dee ik ol verskillende klussies
met IJs Witte. Wee reeje wit sond na de plaas weer de
nuwwe opebare skool bouwt most worre. IJs hod deer ol-
legaar reeplaate neerleit, wont het wos nag puur drossig.
En ik weet nag dot deer flak bee de tennisbaan lag. Later
ree ik ok foor de weduwe Van Boven'.
Op een vliegfeest op De Vlijt ontmoette Corrie de Ridder
een grote, jonge vent. 'Nou', en dat zegt ze vandaag de
dag nog, 'ik was meteen gek op hem. Het was liefde op
het eerste gezicht. De moeilijkheid was dat hij rooms ka-
tholiek was en ik niet. Maar Wim ging naar mijn vader en
heeft hem om mijn hand gevraagd en toen was alle leed
geleden. Ons eerste huusie wos 'n krotje in de
Molenstreet. Toch ware we puur blied d'r mee. Niet veul
later wier't ofbroke foor de verlenging fon de
Keesomlaan. Wee kwamme doe on de Lijnbaan; dot leek
wel een paleis en deer heewe wee 45 jaar weunt'.
'In Oudeschild moest een oude schuur van Aris van
Boven worden afgebroken. De dakpannen had Aris ver-
kocht aan Willem Boon. Nee, niet lange Wullem! Een
zoon van Nico Kuiper was bij ons, want die vond het fijn
als hij met de vrachtauto mee mocht en Wim de Boer
hielp ook een handje.
Nummer 112, September 2014
Historische Vereniging Texel
31