Visserstrui uit Marken, 1984 (coll. Zuiderzeemuseum)
plaatnegatieven afgedrukt. Het middenstuk van de trui
uit Marken bleef een blurrig raadsel. Tijdens mijn bezoek
aan het depot van het Zuiderzeemuseum werd dat met-
een opgelost: het museum bezit eenzelfde trui en ik kon
meteen zien hoe dat middenstuk gebreid was: in afge-
platte godsogen met een bijzondere kabelverbinding
naar de zijstukken van de trui. De trui was prachtig, van
zwarte sajet met een glans die zijn weerga niet kent.
Na mijn bezoek kreeg ik van de bibliothecaris aldaar nog
een foto uit 1984 toegestuurd van een jonge visser in pre-
cies dezelfde trui. Marken bleek een eigen trui te hebben
die nooit beschreven is. Die vondst vormde de aanzet
van mijn uitgebreide onderzoek.
Maanden later bracht mijn zoektocht me naar het Zee- en
Havenmuseum in IJmuiden, waar ik in de bibliotheek in
talloze boeken, artikelen en foto's spitte op zoek naar
truien uit IJmuiden, toen de bel ging (het museum is een
voormalige visserijschool), die aankondigde dat er voor
alle medewerkers koffie was. Met de bibliothecaris toog
ik naar beneden, waar een stuk of tien mannen een 'bak-
kie' deden. Ze keken me een beetje raar aan, want wat
moest een vrouw daar nou? Een van de mannen vroeg
waar ik mee bezig was, vertelde dat hij daar conservator
was, maar oorspronkelijk van Marken kwam. Enthou-
siast sprak ik over de vondst van de Marker trui. Hij
keek me heel verbaasd aan: op Marken werd voor zover
hij wist geen trui gedragen. Ik nodigde hem uit mee naar
de bibliotheek te gaan, waar mijn mappen met verza-
meld materiaal die ik had meegebracht, lagen, om zijn
stelling te ontkrachten. Hij bekeek de oude foto heel aan-
dachtig, constateerde dat de vrouw een Marker kostuum
droeg, maar de man geen Marker broek aanhad, dus mis-
schien wel geen Marker was. Om daar zekerheid in te
krijgen schreef hij de naam van zijn zuster op zijn kaartje.
Zij was beheerster van het Museum op Marken en wist
alles over de dracht. Ik had het echter al veel te druk met
het maken van patronen die uitgezet moesten worden,
dat ik er niet meteen aan toekwam om contact met haar
te zoeken. Er waren even urgentere dingen, want mijn
overtuiging dat de trui bestond, was door zijn opmerking
geen moment aan het wankelen gebracht.
Half december had ik een afspraak in het Volendams
Museum, waar ik prachtige verhalen hoorde en beeld-
Historische Vereniging Texel
Het onderzoek
Toen ik een goed omlijnd plan bedacht had voor het
boek en hoe dat eruit moest gaan te zien, was de eerste
stap te kijken of ik wolleveranciers bereid zou vinden de
truien die ik hoopte te vinden te sponsoren om die op-
nieuw te kunnen laten breien. Om de visserstrui te laten
overleven, leek het me van belang om teltekeningen en
indelingsschetsen van de truien te maken en die vervol-
gens in hedendaagse garens te laten breien. Ik wilde
vooral laten zien dat de motieven en patronen tijdloos
zijn en in elk modebeeld passen. Dat lukte wonderwel.
De groothandels werden net zo enthousiast als ik toen ik
vertelde wat de bedoeling was.
Hoe zou ik andere dan de al bekende truien kunnen vin
den? Ik begon afspraken te maken met de grote musea
die truien in hun collectie zouden kunnen hebben, zoals
het Openluchtmuseum in Arnhem en het Zuiderzeemu
seum in Enkhuizen en belde en mailde met kleinere
musea in vissersplaatsen, waar ik meestal op bezoek
ging. Ook op internet speurde ik rond in allerlei archie-
ven van vissersplaatsen, maar wat ik daar tegenkwam,
kende ik meestal al.
De eerste reactie op mijn mail aan het Zuiderzeemuseum
leverde meteen een prachtige foto uit 1904 op van een
echtpaar uit Marken, waarvan de man een trui droeg die
ik niet kende. Wat een enorme verrassing! De trui was
goed te zien, deels ragscherp zoals bijna alle truien die ik
vond op foto's uit die tijd rond 1900. Die zijn van glas-
Echtpaar uit Marken, 1904 (coll. Zuiderzeemuseum)
Nummer 109, december 2013