Stoomboot- Veerdienst Stavoren - En khuizen
Nummer 109, december 2013 Historische Vereniging Texel
De Oostkaap nabij Oosterend kort voor de dijkverhoging
(coll. Hoogheemraadschap Hollands Noorderkivartier)
op xijn oude plek staat. Het land tussen de nieuwe en
oude zeedijk werd opgevuld met grond tot de hoogte
van de oude dijk. Daarbij kwam de onderste trans van de
kaap voor ongeveer de helft onder de grond. Om visuele
redenen werd toen besloten de hele onderste trans onder
de grond te werken. Zo lijkt het alsof de bovenste drie
transen op een kleine terp op buitendijks land staan.
In deze tijd was de belangstelling voor maritiem erfgoed
in opkomst. De gietijzeren vuurtorens werden herkend
als belangrijke monumenten. Plotseling werd duidelijk
dat bijna geen gietijzeren kapen meer waren. In 1980
kocht de gemeente Texel de oostkaap van het rijk. In 1985
werd de kaap een gemeentelijk en later in 1999 een rijks-
monument. De gemeente Texel draagt nu zorg voor het
onderhoud. In 2010 - 2011 vond de laatste restauratie
plaats waarbij de drie hoogste verdiepingen gedemon-
teerd werden zodat ze in Den Helder schoongemaakt en
behandeld konden worden. Was het moeilijk om foto's
van de kaap van voor 1947 met het scherm te vinden, in-
middels is de Oostkaap uitgegroeid tot een geliefd stukje
Texel dat menig fotoalbum siert. De constructie is dan
ook buitengewoon fotogeniek. Het is bovendien zoals zal
blijken een zeer zeldzaam monument.
Andere gietijzeren kapen
De oostkaap voldeed goed en in 1865 werd volgens het-
zelfde plan een kaap gebouwd op Rottumeroog. Dat ei-
De Oostkaap nabij Oosterend tijdens de dijkverhoging
(coll. Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier)
land kende vanaf 1539 twee kapen, later bekend als de
Emder kaap en de Groninger kaap. De ijzeren kaap op
Rottumeroog trok de belangstelling van de oosterburen.
In 1867 werd naar het zelfde model ook op Borkum een
kaap gebouwd. De lange levensduur was het motief om
ijzer uit te proberen, maar na drie jaar legden de Duitsers
vanwege de oorlog met Frankrijk alle kapen op de wad-
den om. De herbouw van zeekapen in 1872 ging op kos-
ten van de verliezende Fransen. Er was dus geld genoeg
en de kapen werden van baksteen gebouwd. Ijzeren zee
kapen werden in de Duitse Wadden verder niet ge
bouwd. De kaap op Rottumeroog had evenmin een lang
De ijzeren kaap van Stavorenprentbriefkaart verzonden in
1923 (coll. Egge Knol)
