De Pastorie aan de Waalderstraat beschreven door dominee Huizinga
De gang van de pastorij die mij weinig beviel is lang
35 treden
De eerste kennismaking met zijn toekomstige woon-
huis viel dominee Huizing niet mee. In zijn dagboek
schreef hij op 24 november 1843 bovenstaande titel. In
dezelfde regel vermelde hij ook dat de tuin 30 treden
lang en 35 treden breed was.
Dominee Huizinga zou vanaf 1843 tot en met 1879
met zijn gezin in dit huis wonen. Naar aanleiding van
de aantekeningen in zijn dagboeken zijn er over deze
pastorie diverse bijzonderheden naar voren gekomen
die een goed beeld geven van die tijd, hoe het onder-
houd gepleegd werd en hoe de dominee hiervoor af-
hankelijk was van de kerkeraad.
Kleine historie
Op 21 juli 1769 kochten de Friese diakenen voor hun
predikant het huis Waalderstraat 5 voor duizend gul
den van Pieter Sijmens Graaf. De tuin grenst aan de
Vermaning, zodat de leraar [dominee] nu via de achter-
tuin de Vermaning kon bereiken.
In 1772 verenigden de Friese en Vlaams-Waterlandse
Vermaningen zich tot een Doopsgezinde gemeente. In
1790 kwam Sytze Hidzersz Hoekstra als Leraar der
Doopsgezinden op Texel.
Op 7 juni 1814 stierf Hoekstra na een diensttijd van ze-
venendertig jaar.
Huizinga: 'Nu werd het beroep opgedragen aan zijnen vori-
gen kweekeling Hendrik Veenstra, thans te Ouddorp geves-
tigd'.
Hendrik Cornelisz Veenstra was geboren in 1777 in
Oudesluis. Hij trouwde met Jannetje Sijbrands Koning
(1772 - 1855), dochter van Sijbrand Koning (1728 -
1802), een van de rijkste mannen van Texel. Veenstra
had rond 1800 als kwekeling gediend bij Hoekstra.
Hendrik en Jannetje kwamen via Den Helder, Middelie
en Ouddorp terug naar Texel.
Huizinga: 'In 1843 legde hij zijn dienstwerk neder. Hij ver-
trokmar Nieuwendam, waar hij vierjaar later overleed. In
1844 werd ik's mans opvolger'.
Huizinga was zelf Doopsgezind leraar op Texel van
1844 tot 1879.
Indeling van de Pastorie
Uit de beschrijvingen komt naar voren dat er een voor-
en een achterhuis was, met een gang in het midden. Er
waren diverse kamers: een binnenkamer, een achterka-
mer, het westelijke en het gele zijkamertjes, de voorka-
mertjes en het bovenslaapkamertje.
In veel kamers waren bedsteden. Natuurlijk ontbrak
ook een keuken niet.
Het gebouw was in 1769 zeker niet nieuw. Het werd
onderhouden, maar niet ingrijpend verbouwd. Alleen
werd boven de keuken een studeerkamerkamer ge-
maakt.
De achterkant van het huis is sinds 1852 onveranderd.
Nummer 106, maart 2013
Onderhoudswerkzaamheden
Wonen in een huurhuis valt voor de bewoner soms niet
mee. Huizinga vroeg om verbeteringen, maar kreeg
vaak niet wat hij wilde. Ondertussen moest zijn gezin
zich behelpen in een oud en ondoelmatig ingericht
huis. De Kerkeraad besliste.
30 April 1847.
Des namiddags niet naar de Kerkeraadsvergaderingge-
weest om druk werk, maar wel hoofdzakelijk omdat ik de
vergadering een vrij woord wilde la ten over de veranderin-
gen, die er aan mijne woning waren te maken. Ikhadge-
sproken van een nieuwe studeerkamer, 2 ramen in de mid-
delkamer, houten vloer in het zijkamertje, vernieuwing der
muur van't schuurtje.
Die Kerkeraad liet alleen doen wat echt nodig was,
liefst met algemene stemmen.
16 Maart 1848.
Pronk verldaart zich sterk tegen het stelsel van Gerrit List
dat de minste reparatie van de Pastorij enz in de Kerkeraad
bediscussieerd zou moeten worden. De zaden van twist en
verdeeldheid schuilen maar al te zeer in de Gemeente.
Historische Vereniging Texel
Pastorie.