Onze Gerrit Kooijman of zijn echtgenote Cornelisje had
daar toen land in eigendom; dit land maakte in 1829
nog deel uit van de onverdeelde boedel van de beide
overleden echtelieden Cornelisje List en Hendrik Corn.
Brouwer.11 Maar of onze Gerrit Kooijman die polderbe
stuurder was, is nog niet duidelijk. Er was immers in
1796 nog een Gerrit Kooijman: de voormalige groot-
schipper Gerrit Kooijman in Den Burg.
Op 23 maart 1799 werd Gerrit Kooijman "kaagschipper
tot Oosterend" ingeloot om als kustkanonnier de toen
"uitlandige" schipper Pieter Schagen te remplaceren.
Kooijman kwam met Jan Zwart uit Oosterend overeen
dat Zwart hem voor 200 per jaar verving, zolang Scha
gen uitlandig bleef.12 Gerrit Kooijman was net als zijn
vader vrachtvaarder geworden. Als doopsgezinde voelde
hij niets voor militaire dienst en hij was net als zwager
Jan Pietersz List kapitaalkrachtig genoeg om een rem-
plagant te bekostigen. Een paar maanden later verkoopt
IweJac. Boon in de bannevan De Wial aan zijn neef
Gerrit Jac. Kooijman een huis en erf in Oosterend, tus
sen Gerrit Rozendaal aan de oostkant en Jacob Slot aan
de westzijde, voor 500 gulden.14 Dat was het huis wat
Iwe Boon volgens testament toebedeeld gekregen had
van hun beider grootvaderAnthonij Dalmeijer.15 In
1829, bij de verdeling van de huwelijkse gemeenschap
tussen Cornelisje Pieters List en Hendrik Cornelis Brou
wer, maakte dit huis nog steeds deel uit van de onver
deelde boedel.16
Op 3 mei 1801 verschenen voor notaris Abraham Wen
tel in Oudeschild Gerrit Kooijman, Willem van der Vis,
Simon Pietersz Plaatsman en Jan Jacobsz Kuiter, schip
pers in de banne van Oosterend op Texel. Ze machtig
den schipper Gerrit Vlaming om van Kristoffel Schauer,
schipper op het Pruisische galjoenschip Henrik Carel
met een lading wijn van Bordeaux onderweg naar Am
sterdam en door hun 5 schuiten met 14 man van de Eij-
erlandse gronden "gesalveerd", de hiervoor overeenge
komen penningen te innen.17 Zo'n berging vormde een
welkome aanvulling op de inkomsten uit de vrachtvaart
en/of de visserij. In 1811 werd Gerrit Kooijman, gebo
ren 4 augustus 1766, weer zeeman genoemd.18 Het
grote boerenbedrijf uit de nalatenschap van haar moe
der werd blijkbaar als bedrijf van Cornelisje gezien.19
Burgemeester Willem Roggeveen en zijn gezin
Op dit door Rutger Jan Bredewold in 2006 vakkundig
verdoekte en gerestaureerde olieverfschilderij zien we
de Schager burgemeester Willem Roggeveen en zijn ge
zin. Willem werd naar het geloof van zijn moeder
(Aagje Dirks Bakker uit de Oude Zijp) doopsgezind op
gevoed. In 1781 werd hij in de lijst van weerbare man
nen opgevoerd als boer en in 1798 was hij grutter. Zijn
vader, Leendert Roggeveen, was boer en grutter.20 Dat
was toen een gangbare combinatie in de Noordkop en
op Texel. Willem trouwde in 1788 met de toen 19 jarige
Antje de Graaf uit Den Helder. Met hun drie zoons
Leendert (1790), Dirk (1792) en Arien (1793) zijn ze
rond 1809 vereeuwigd op dit familieportret. Toen was
Willem Roggeveen burgemeester van Schagen. Nazaten
schonken het in 2005 aan de Gemeente Schagen. Dit
portret is niet gesigneerd, maar wordt op grond van het
relatienetwerk van Willem Roggeveen al geruime tijd
toegeschreven aan Cornelis Bok.21
UNHA 185/4982 fol. 311
12NHA 185/4919.
14Een banne is een rechtsgebied, begrensd door banpalen. Dit leeft
nog voort in onder andere de topografische aanduiding Banne
Buiksloot, Amsterdam.
14NHA 184/6892 fol 111, 25 juni 1799
17NHA 185/4910, testament d.d. 12 maart 1794, gevonden door
Ineke Vonk-Uitgeest
16NHA 185/4982 fol 311
17NHA 185/4935
1 ft
10Régistre civique Gemeente Texel 1811door toenmalig gemeentese
cretaris Romans, in de bewerking door Karei van Empel
19Eelman
Oosterenderweg 24 in 1829 en 1921
De boerderij van de familie Kooijman op Molenbuurt.
Foto door Uilkema, in collectie Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed
Burgemeester Willem Roggeveen en zijn gezin, olieverf,
toegeschreven aan Cornelis Bok.
Foto Wilma Eelman, in collectie Gemeente Schagen
20Bakker c.s., 91
21Bakker c.s., 91 - 92
8
Historische Vereniging Texel
Nummer 102 maart 2012