Correctie op het artikel Onmeedogende
kaping van Texelse loodsen
in het septembernummer
zijn ook een voorbeeld van een collectief geheugen, ook
een 'eis' van een lieu de memoire.26 Daarnaast komt op
deze plaat het nationale gevoel naar voren. De vlaggen
op de schepen en bij het walvisstation aan de wal ver
wijzen naar ons eigen Nederland. Dit laatste, uiting van
nationalisme, is ook een kenmerk van een lieu de me-
moire.27 Ter Wklvischvaart is een ankerpunt van de Ne
derlandse geschiedenis. In samenhang met de andere
historieplaten kan je de plaat zien als een onderdeel van
een canon van de geschiedenis van Nederland!
Al deze argumenten kunnen ook toegepast worden op
schoolplaten in het algemeen. Schoolplaten zijn herin
neringen aan een periode uit de jeugd van duizenden
oud-scholieren. De schoolplaten werden vervaardigd
naar de ideeën van de tijd wanneer ze geproduceerd
werden. Het geeft ons een beeld van de kijkgewoontes
en de smaak van die tijd. Ook weer voor velen een cob
lectieve herinnering aan vroeger.28 De platen hingen
aan de muren van veel schoolklassen, ze hangen nu aan
de muren van veel musea of bij particulieren. Ze wor
den in digitale vorm nog steeds gebruikt op scholen of
in presentaties. De kinderen van nu zullen anders naar
deze platen kijken, dan de kinderen die de echte school
platen hebben meegemaakt. Maar is dat ook niet een
kenmerk van een lieu de mémoire?29
Al met al genoeg argumenten om te kunnen constateren
dat een schoolplaat een voorbeeld is van een lieu de mé-
moire!
Vraag
En zoals een lid van een Historische Vereniging be
taamt, eindig ik nu toch met een vraag.
De foto van de kinderen Dros kreeg ik van Simon na
een redactievergadering toen we het artikel bespraken.
Er moeten op Texel nog meer van zulke foto's in foto
albums zitten. De vraag is dan ook: mogen we daar een
afdruk van hebben? Het liefst zo'n foto als in het artikel
van de kinderen Uitgeest, Koopman en Dros. Maar een
foto met kinderen in de klas in hun bank/achter hun ta
fel met schoolplaten op de achtergrond is ook een
mooie aanwinst.
En natuurlijk hoop ik dat er iemand een foto heeft van
zichzelf voor de prachtige schoolplaat 'Ter Walvisvaart'!
Ineke Vonk-Uitgeest
28 Labrie, Arnold, 'Lieux de mémoireover herinnering en identiteit',
Simissen drs., Herman, Lieux de mémoire Heerlen 2008) 97-98.
27Nora, Pierre, 'Tussen herinneringsgeschiedenis. De problematic van
de 'lieux'.' 31-32.
28Dane, Jacques ed.,Jetses aan de wand, (Kampen 2009) 117-118.
29 'Ze zijn symbolen die als zodanig open staan voor diverse, soms zeer
uiteenlopende interpretaties': Labrie, Arnold,Lieux de mémoire: over
herinnering en identiteit' 97-98.
Literatuurlijst
Alleblas, Jan, Schoolplaten schoolkaarten
www.dordtseboekenmarkt.nl?l= 1 &p=l&i=9
Blokker, Jan, Jan Blokker jr en Bas Blokker, Het voorouderge
voel. De vaderlandschegeschiedenis. Met schoolplaten vanJ.H.
Isings (Amsterdam/Antwerpen 2005) 7-12.
Bremer, J.T., 'Overpeinzingen bij een oude schoolwandplaat'
(2), Ter walvisvaart naar Spitsbergen, Levend Verleden, Helderse
Historische Vereniging 2 (1998) 50-53.
Catteeuw, Karl, Als de muren konden spreken.Schoolwandpla-
ten en de geschiedenis van het Belgisch lager onderwijs (Proef
schrift Leuven 2005) 155-164.
Dane, Jacques ed., Jetses aan de wand, (Kampen 2009).
Jongh de, J.W., H. Wagenvoort en J.J. Moerman,
Ter Walvisvaart, schoolplaten voor de vaderlandse geschiedenis
(Groningen-Batavia 1946).
Nationaal Onderwijs Museum, docentenhandleiding (Rotter
dam 2009).
Prak, Maarten ed., Plaatsen van herinnering. Nederland in de
zeventiende en achttiende eeuw (Amsterdam 2006).
Wessels, L.H.M. e.a., 'Casus, Verbeeld verleden. Schilderijen,
schoolplaten en monumenten als uitingen van nationaal ge
voel', Wessels, L.H.M. e.a., Veranderende grenzen Nationalisme
in Europa (1815 - 1919 werkboek (Heerlen 1992) 115-163.
Websites
www.de-kantlijn.com/schoolplaten.htm
www.onderwijsmuseum.nl
www.collectiontrade.nl - Verzameling in beeld
www.schoolplatencollectie.nl
In dit artikel is een niet correct beeld geschetst van de
gezinssituatie van loods 49 Michiel Willemsz Buijsse-
kool. Hij was niet eerst getrouwd geweest met Lijsbeth
Blom, maar trouwde op 14 mei 1791 meteen met
Vrouwtje Pieters Boon. Hun in 1794 geboren dochter
heette niet Antje maar Aaltje en bleef enig kind.
Michiel Willemsz Buijssekool is mogelijk wel uitlandig
geweest en dochter Aaltje beschouw ik als één van de in
mei 1798 genoemde 43 kinderen. Zij komt niet voor in
de gegevens van de Burgelijke Stand die in 1811 werd
ingevoerd. In verband hiermee neem ik aan dat ze voor
die tijd is overleden.
De in m'n artikel genoemde Lijsbeth Blom was ge
trouwd met Michiel Simonsz Buijssekool, een neef van
Michiel Willemsz Buijssekool.
Met dank voor de correcties aan Rob Gomes in Brazilië.
Dirck Meurs
Nummer 101 december 2011
Historische Vereniging Texel
17