Het verleden kleurt het beeld
Stuk hout met wormnagels
(foto Wim Loning)
Boven mijn houtkachel hangt een plank. Een
plank die ik niet wil missen. Die hing al in het ach
terste deel van Klif 23, waar ik van 1963 tot 1966
woonde. Daarna op "De Boogerd" en nu al vele ja
ren hier. Het is een mooie eikenhouten plank die
doorzeefd is met fraaie, met een kalklaagje beklede
gangen van de paalworm. Een strandvondst van
toen ik nog maar net op Texel woonde. Ook een
fraaie scherf Romeins aardewerk die ik tijdens de
ruilverkaveling nabij Donatushoeve vond, be
schouw ik als een kleinood dat ik niet graag mis.
Wat ook uit de omgeving van Den Hoorn meekwa
men, waren de duinroosjes. Daar werkte men in
1964 aan een zanddijk bij het Noordvlak. Een
zanddijk zo ver van zee? Ik zag dat niet zitten,
maar Rijkswaterstaat had gelukkig een beter voor
uitziende blik. Ik kon zo eenvoudig aan een aantal
gave wortelstokken van duinroosjes komen die ik
eerst bij Klif 23 plantte en die later meeverhuisden
naar "De Boogerd" en de "Vloedlijn" in Den Burg
en die nu tuin en plantsoen sieren met hun fraaie
groen, bloemen en bottels.
Genoeg over huis en omgeving. Ik stap op de fiets.
Het is al weer zo'n fantastische zomeravond.De
richting raadt u al! Richting Den Hoorn, vandaag
naar de Mokbaai!
Ik rijd nu langs De Petten, met links van me de pas
met stort- en zetstenen versterkte dijk. Als ik denk
aan alle gaten in die plank thuis, kan ik mij de pa
niek voorstellen toen in 1731 de paalworm massaal
toesloeg en in enkele jaren ook op Texel al het
paalwerk van de (wier)dijken volkomen vernielde.
Creosoteren van het hout en/of het beslaan met
wormnagels bleek niet afdoende tegen de binnen
dringende larven. Steen werd het nieuwe materi
aal.
Thuis heb ik nog een stuk hout liggen, bezet met
deze nagels. Ik vond dal bij de vissershaven van
Oudeschild toen die vergroot werd. Bij de schuur
tjes van Kees Kikkert was nog tot voor kort een
prachtige, roestkleurige plank te zien, die ooit be
zet was met deze nagels en even verderop zijn met
deze nagels beslagen havenpalen gebruikt voor het
vierkant van de boet op het land van Jan Kikkert.
Als ik rond half 10 op de uitkijkpost bij De Geul
sta, is het windstil en geniet ik bij een heerlijke
temperatuur van de rust en het prachtige tegen
licht op de Geulplas. Met mijn verrekijker zie ik
langs de linker oever enkele lepelaars, maar het
meest in het oog springen de bladerloze wilgen
met de vele nesten en de honderden donkere aal
scholvers op de kale, witbekakte takken. Wel een
92
Historische Vereniging Texel
Nummer 97 december 2010