m rri KJ
Geschiedenis en Kernwaarden
De Historische Vereniging heeft meer dan 900 leden,
waarvan het overgrote deel woonachtig is op Texel.
Daarmee is het de grootste vereniging van het ei
land. In andere delen van Nederland zijn vergelijk
bare voorbeelden. Vast staat dat veel mensen grote
belangstelling hebben voor de geschiedenis van hun
eigen woongebied. De Historische Vereniging voor
ziet dus in een behoefte. De inhoud van het mooie
kwartaalblad vergroot onze kennis. Voor wie zich
verder wil verdiepen zijn er de archieven, schatka
mers met informatie over onze geschiedenis.
Het is belangrijk onze kernwaarden te behouden.
Ze maken Texel tot wat het (nog steeds) is: herken
baar, geen dertien in een dozijn, 'aars' en uniek. Het
geeft de Texelaars een gevoel van thuis-zijn. Ook
voor het toerisme is het van belang, omdat een ge
bied dat zich door haar aparte kwaliteiten onder
scheidt van andere, een grote aantrekkingskracht
heeft. Onze kernwaarden zijn daarom geen dood
lopende sporen uit het verleden, maar moeten de
leidraad zijn naar de toekomst. Ze verbinden he
den en verleden, geschiedenis en toekomst.
i«Xü»
I 1 J J J T -~T
Het open landschap van de Hemmer in de sneeuw op 3 januari 201 0
Maar er is meer. In dorpen, in hel landelijk gebied,
bijna overal zijn de sporen van ons verleden nog
zichtbaar en beleefbaar. Ieder gebied heeft haar ei
gen geschiedenis van ontstaan en ontwikkeling. In
het spoor daarvan maakten de bewoners, door de
tijden heen, hun eigen proces door van verande
rend leven en werken. Dit samenspel van natuur
en mens heeft niet alleen vorm gegeven aan de om
geving, het bepaalde mede de identiteit van de be
volking. Dit geldt ook voor Texel. De ligging en de
krachten van wind en water legden de basis. De
Texelaars pasten zich daarbij aan, maar gaven ook
meer en meer vorm aan hun eiland. Dit proces,
met vallen en opstaan, met wisselend succes en
soms met grote offers, smeedde een hechte band
tussen eiland en bewoners.
De sporen van deze wisselwerking zijn nog overal
zichtbaar, zowel in de dorpen als daarbuiten. Ka
rakteristieke woningen, oude rooilijnen, structuren
in het landschap, allemaal stille getuigen van onze
ontstaansgeschiedenis. Met elkaar zijn het onze
kernwaarden: cultuurhistorie (gebouwd en onge
bouwd), natuur en landschap, kleinschaligheid,
identiteit en natuurlijk de ruimte met kenmer
kende zichtlijnen en vergezichten.
(foto Adriaan Dijksen)
Hoe staan onze kernwaarden er nu voor? Inciden
teel is er zeker aandacht voor en gebeuren er goede
dingen. Organisaties en individuen leveren waar
devolle bijdragen. Voorbeelden zijn de activiteiten
van de Historische Vereniging, de Stichting Dorps
herstel, De Lieuw, de Natuurorganisaties en veel
individuele bijdragen. Desondanks is er een trend
waar te nemen dat Texel bepaalde kwaliteiten ver
liest. Het wordt voller, drukker en qua inrichting
en gebruik grootschaliger. Dat gaat ten koste van
een aantal kernwaarden.
Een verdere ontwikkeling in deze richting moet
zoveel als mogelijk worden voorkomen. Daarvoor
zou iedereen verantwoordelijkheid moeten nemen:
gemeente, economische sectoren, maatschappe
lijke organisaties, burgers. De kernwaarden zijn
immers ons maatschappelijk kapitaal. Daarbij is
het absoluut niet de bedoeling dat Texel een muse
umeiland wordt en dat zaken op slot gaan. Inte
gendeel, de kunst is om behoud en ontwikkeling te
combineren, zodat Texel zowel welvarend als
uniek blijft.
Het gemeentebestuur heeft daarbij een bijzondere
verantwoordelijkheid. Zij kan de voorwaarden
6
Historische Vereniging Texel
Nummer 97 december 2010
