Natuur en landschap
De boerderij "Zuidhaffel" aan de Waterweg, olieverf door Ad Blok van der Velden, geschilderd in 1 975
(in coll. Gemeente Texel, foto Hans Lasthuizen)
Het landschap van Texel is van oudsher een open
landschap. Je kunt ver weg kijken over landerijen
en natuurgebieden. Texel is een eiland zonder na
tuurlijk bos. Het bos dat er is, is aangeplant.
De bomen rondom boerderijen, campings, dorpen
zijn daar door mensenhanden geplant. Voor mij
hoeven al die bomen niet. Ik houd ervan om
ruimte om me heen te hebben, om de horizon te
kunnen zien.
Tijdens mijn jaren op de landbouwscholen van
Texel en Schagen heb ik veel geleerd over wilde
planten die spontaan in de natuur groeien. Het
wordt wel onkruid genoemd. Maar kijk er eens
goed naar. Hele mooie planten zitten daartussen
met prachtige bloemen. Een berm of stuk land vol
met dergelijke bloeiers is een pracht gezicht. Grote
bloeiende distels met de vele vlinders erom heen:
een lust voor het oog. (Wel de distels netjes oprui
men voor het zaad zich verspreidt, want er hoeven
niet overal distels te staan.)
Maar ook kleine plantjes zijn erg mooi. De ver
schillende soorten klavers, boerenwormkruid, di
verse wikkesoorten, brandnetels, fluitekruid, zu
ring, herfstleeuwentand brengen variatie aan voor
wie er oog voor heeft.
Texel kent als afscheiding van percelen, vooral op
het oude land, vele tuunwallen. Kijk eens wat er
op zo'n luunwal allemaal voor verschillende plant
jes voorkomen, wat voor insecten er huizen. Bij
Oosterend is al een wandelpad met tuunwallen
aangelegd op de plaats waar vroeger (ongeveer)
een groen weggetje liep. Die groene weggetjes zijn
tijdens de ruilverkaveling verdwenen uit prakti
sche overwegingen. De verbindingen werden rech
ter en daardoor korter, de percelen land werden
groter.
Gelukkig worden er tegenwoordig weer tal van
tuunwallen aangelegd en hersteld. Daar moeten we
zuinig op zijn.
Er is op Texel een ruime afwisseling van cultuur
grond - door agrariërs bebouwd en beheerd - en
56
Historische Vereniging Texel
Nummer 97 december 2010
