De inboedel van een walvisvaardersdochter en -weduwe in Den Hoorn
Pas op 10 december 1800, ruim 2Vi jaar na het
overlijden van Trijntje, vond de definitieve boedel
scheiding plaats. De totale waarde van de boedel
werd vastgesteld op 26.991 gulden, 11 stuivers en
6 penningen. Pieter Dirksz Daalder en Jan Pietersz
Knaap kregen de helft, ieder 6.747 gulden. De an
dere helft moest door de vijf neven en nichten
Blankman en Kwak gedeeld worden. Zij kregen ie
der 2.699 gulden.
De verrekening geschiedde door verdeling van
huis, stukken land, obligaties, het gekochte goud,
zilver, de kleding en contant geld. Het huis, de
stukken land en veel obligaties gingen naar de
Texelaars. De overkanters kregen twee obligaties
(van IJsbrand Schoen en Pieter Vermeulen) en
contant geld mee.
Zeven jaar later, 21 december 1807, kwam ik nog
een akte tegen waar de nalatenschap van Simon
Maartensz Walig en Trijntje Daalder in voorkwam.
De erfgenamen van Simon verklaarden in deze akte
dat nu duidelijk was geworden dat de naar Indië
vertrokken mede erfgenaam Maarten Blankman in
middels al 13 jaar geleden zonder kinderen was
overleden! De zaakwaarnemers Hoekstra en Bak
ker konden zich vinden in deze verklaring. De
overige erfgenamen mochten het aandeel van
Maarten Blankman onder hun vieren verdelen.
Een heel verhaal over twee generaties walvisvaar
ders die gewoond hebben in de Herenstraat 49.
Een verhaal vol feiten, maar met evenveel vragen.
Over het privé leven is er zo goed als niets bekend.
Hoe waren ze in de omgang? Waren het aardige
mensen, of juist afstandelijk? Liep Simon Walig
met een pruik op door de Herenstraat? Op zolder
stond wel een doos met pruiken. Vragen waar je
geen antwoord op zult krijgen.
Bijzonder in dit verhaal is de rol die het dorp
Den Hoorn speelde in het leven van de hoofdrol
Inleiding
Trijntje Daalder, weduwe van Simon Walig, over
leed op 20 april 1798 in haar geboortehuis, nu He
renstraat 49 in Den Hoorn. Dezelfde dag verze
gelde notaris Jan Star uit Den Burg de kasten in het
huis met band en een lakzegel. Alleen de gladhou
ten glazenkast kon niet verzegeld worden: die was
te glad. Pas op 18 en 19 juni 1798 stelde de notaris
een inventaris op van alle bezittingen en schulden.
Daaruit komen we onder andere aan de weet hoe
spelers. Vrijwel alle acties, van landaankopen tot
uitlenen van geld, hadden een relatie met of de re
gio of met bewoners van Den Hoorn. De Huisdui-
ner Simon Walig was een echte Hoornder gewor
den!
Ineke Vonk-Uitgeest
Bronnen en literatuur
Bibliotheek HVT - Doop, trouw en begraafboeken
Gemeentearchief Zaanstad (GZ)- Oud notarieel.
Noord Hollands Archief (NHA) - Oud notarieel,
Register van Transporten en Burgerlijke Stand
Texel
Stads Archief Amsterdam (SAA)- Oud notarieel,
Amsterdamsche Couranten, Archief vd Water
schout, Lysten van de Hamburger en Breemer
Groenlands-resp. Straat Davisvaarders.
J.R. Bruijn, ES. Gaastra en I. Schöffer, Dutch-Asiatic
Shipping in the 17th and 18th centuries, 1979
L.J. Daalder, Het geslacht Daalder, 1972
R Dekker, De laatste bloeiperiode van de Neder
landse Arctische walvis- en robbenvangst 1761-1775,
1970.
P Dekker, De Helderse en Huisduiner bevelhebbers
ter walvisvaart in de 18e eeuw, 1973.
M.D. Dijt en J.S.M. Dijt, Texelse Geslachten I en 11,
1973.
J.R. Leinenga, Arctische walvisvangst in de acht
tiende eeuw, 1995.
P. Moree, Kikkertje Lief, Brieven van Aagje Luijtsen,
2003.
Peter Poortvliet, database walvisvaarders.
C.J. Reij, C. Hoogerheide en C.G.J. van Empel,
Boerderijenboek1998.
Gerret van Santé, Alphabetische Naam-Lyst van alle
de Groenlandsche en Straat-Davische Commandeurs,
1770.
C.G. Zorgdrageer, Bloeyende Opkomst der Aloude en
Hedendaagsche Groenlandsche Visscherij, 1720
Herenstraat 49 in Den Hoorn toen ingedeeld en in
gericht was.
De gang
Als je met de ogen van nu dit huis in 1798 zou be
kijken, viel je van de ene verbazing in de andere.
Om met de voordeur in huis te vallen:
Boven 4 deuren in de gang (voorkamer, achterka
mer, keuken, voordeur of kelderdeur?) en op
2 rekken stonden totaal 40 Delftse schotels. Verder
Nummer 96, september 2010
Historische Vereniging Texel
31
