Deze akte is heel waardevol om de hoeveelheid van gegevens. Zeker omdat Den Hoorn niet beschikt over doop, trouw- en begraafregisters over deze pe riode en je vaak moet gissen naar dit soort gege vens. Uit deze akte blijkt dus dat Klaas en Marritje zijn getrouwd. Ze hebben nog geen kinderen. Moe der Neeltje leeft nog. Vader Jacob Daalder wordt niet genoemd en is dan hoogstwaarschijnlijk al overleden. Maar ook weetje dat Marritje met haar man in Amsterdam was. Ik neem maar aan dat ze niet speciaal voor het testament naar Amsterdam zijn gegaan. Klaas stond op het punt om weer een reis naar Straat Davis te maken. Hij moest zelf voor zijn bemanning zorgen. Voor de hand ligt dat dit ook in deze periode is gebeurd. De commandeurs vestigden zich dan in een herberg en ontvingen daar de gegadigden. Misschien dat Martje daar een rol bij had. Misschien bezochten ze nog de reder in de Zaanstreek. Misschien voer ze ook met 'de Vo gel Phenix' mee richting Rede van Texel? Of gin gen ze apart naar huis? En zo komen er al meer vragen naar voren waarvan je bijna zeker weet dat je daar nooit een antwoord op zult krijgen. Kinderen In de jaren hierna zijn er drie kinderen geboren. Van twee kinderen zijn de namen bekend: dochter Trijntje en zoon Pieter. Over dochter Trijntje zijn veel gegevens naar voren gekomen. Maar van zoon Pieter is alleen bekend dat hij in een akte van 1743 bij naam wordt genoemd. In het lidmatenregister van de Doopsgezinde Gemeente van Den Hoorn 1753 komt Pieter niet voor. Hieruit kan je conclu deren dat Pieter dan ook overleden is. Het derde kind, een zoon, is tussen 1738 en 1742 naamloos overleden.9 In 1738 overleed moeder Marritje Jacobs. Eén klein zinnetje maar wel met veel impact. Op dat moment leefden alle drie de kinderen nog. Als je dit leest, komt gelijk de vraag naar boven: hoe wer den deze hele jonge kinderen toen opgevangen als vader een aantal maanden per jaar niet thuis was? Uit de gegevens van de personele quotisatie (regi stratie van bewoners van Texel om te kijken wie er belasting verschuldigd waren) van 1742 blijkt dat het huis Den Hoorn nummer 233 van Klaas Daal der was. Er woonden toen 3 personen en moest er 6 gulden aan belasting worden betaald. De drie personen moeten Klaas Daalder, zijn kinderen Trijntje en Pieter zijn geweest. Iedere Texelaar die een inkomen van minstens 600 gulden had, moest belasting betalen. Klaas Daalder voldeed dus aan dit criterium.10 Er lijkt geen sprake te zijn van een huishoudster in huis. Die werden vaak apart geno teerd in deze registratie [een meid]. Het blijft dus onduidelijk hoe Klaas het probleem opvang van kinderen had geregeld als hij ter walvisvaart ging. Ter walvisvaart naar Spitsbergen Vanaf 1737 was Klaasjacobsz Daalder een Groen- landvaarder. Hiermee werden de walvisvaarders die hun vangstgebied bij Spitsbergen hadden, aange duid. De vaart naar en van dit gebied was rond de drie weken, aanzienlijk korter dan naar Straat Da- vis. De Groenlandvaarders vertrokken vrijwel altijd eind maart, begin april. In 1737 gingen 108 Hol landse schepen richting Spitsbergen. Klaas en zijn bemanning vingen dit eerste seizoen, in het nieuwe vangstgebied, drie walvissen waarvan 100 vaten spek afkwamen. Broer Dirk Daalder kwam vanaf 1739 ook naar de wateren bij Spits bergen. Hij voer nu ook voor een Zaanse reder. Waarom de broers van vangstgebied veranderden, is niet duidelijk. Dirk had in 1738 in Straat Davis maar één walvis gevangen. En zijn broer bij Spits bergen in dat jaar ook maar één. De Groenland vaart was in dit geval dus niet beter dan de Straat Davisvaart. De volgende twee seizoenen waren lu cratiever voor Klaas Daalder en zijn bemanning. Toen vingen ze respectievelijk 4 en 6 walvissen. Klaas had genoeg gespaard om in maart 1740 aan Wijbrand Plaatsman, voor diens moeder Trijntje Arjens, 900 gulden te lenen. Als borg dienden twee stukken land in de polder de Grie. In 1741 en 1742 had hij minder geluk met de wal visvaart. Op 9 april vertrok hij met 'de Vogel Phe nix' en nog 27 andere walvisvaarders richting Spitsbergen. Eind april kwamen de schepen in het vangstgebied. Op de 27e april raakte de 'de Vogel Phenix' zodanig door het ijs beschadigd dat Klaas Daalder genoodzaakt was om terug te keren naar huis. Volgens de Haarlemsche Courant arriveerde KLAAS DAALDER, Q.Trann. Direfteiurs. jaarcn Olpbért Pelt 1737 k Zaandam, 1738 1739 1740 1741 1742 1743 U44 Vilten, 3 1 4 6 o 2 9 V. Spek.' 100 5° 160 210 339 Befchadigt te rug. 88 360 5o 200 81 25 770 I l 110 I Uit Cerret van Santé.... Croenlandvaart. Foto Ineke Vonk-Uitgeest 9 Zie hoofdstuk Terug naar Herenstraat 49. 10 Personele quotisatie Huydecoper 1742 en 1750 Nummer 96, september 2010 Historische Vereniging Texel 21

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Uitgave Historische Vereniging Texel | 2010 | | pagina 23