- S' V4
I -j-rf
pil
,v"
w-
U
i(|[.j O»" Stirrfy
fr "r;
k.
-• -*cx
VT
Stukje bij beetje werd vanaf de late middeleeuwen deze hoge kern aan de noord-, oost- en zuidzijde door een dijk
omringd.
van de Zijpe. De geschilderde kaart is anoniem en on
gedateerd, maar wordt toegeschreven aan Jan van
Scorel, die de situatie van omstreeks 1552 afbeeldde.
Het gedeelte wat voor ons het meest interessant is,
Texel, is in dit nummer afgebeeld op pagina 16 en 17.
Hier volgen eerst enkele details.
Op de kaart zie je het hoge en reliëfrijke keileem-
gebied, gevormd onder invloed van de op één na laat
ste ijstijd. Op en rond deze keileemopduiking, die
verwantschap met die van Wieringen en Gaasterland
vertoont, werden dekzandheuvels afgezet. Tezamen
vormde dit geheel de oude kern van het eiland met
als hoogste punt de Hoge Berg (ca. 16 meter boven
NAP) in het oosten. Al zeer vroeg concentreerde de
bewoning zich op deze hogere gronden.
De dijk sloot een aantal moerassige inhammen in.
Doorbraakkolken (weekjes) en een sterk kronkelende
dijk getuigen van overstromingen en herstel. Grote
aantallen konijnen en schapen en het systeem van de
'overal-weide', het ontbreken van perceelscheidingen,
waren niet bevorderlijk voor goed dijkonderhoud.
Nummer 95 juni 2010
Historische Vereniging Texel
13
