Vriendjespolitiek? Een houwdegen op Texel: Frangois van Aerssen van Sommelsdijck
De foto op pagina 6 is genomen achter een pand in
de Waalderstraat, ter ere van de zestigste verjaar
dag van oma Heintje Vlessing-Van Messel in 1918.
Achter: Riek Vlessing-Van Buren.
Philip Vlessing. Hij was eerst werkzaam in een
meubelhandel in IJmuiden in de lijd dat de kinde
ren van Sam, Flip en Nettie opgroeiden. Toen Riek
en Philip in Nijmegen woonden kregen ze een
schat van een dochtertje. Hij werkte daar voor
Unilever. Ze werden allen gedeporteerd.
Eva Zeckendorff-Vlessing was korte tijd verpleegster
in Amsterdam; ook gezelschapsdame; trouwde de
veel oudere weduwnaar Siegfried Zeckendorff.
Twee kinderen: Max en Nettie, beiden gedepor
teerd. Siegfried stierf vóór de oorlog. Bram Vles
sing stierf ook vóór de oorlog. Getrouwd met Fan
nie Zeckendorff, dochter van een broer van Siegfried.
Fannie en haar dochter overleefden de tragedie.
Bram Vlessing.
Barend Vlessing.
Sam Vlessing.
Roos Vlessingde moeder van Eli Prins, Aaron en
In december 1693 loopt de 28-jarige Frangois van
Aerssen van Sommelsdijck op de zeedijk bij Oude-
schild. Hij is opgeklommen tot kapitein ter zee.
Was hij slecht gehumeurd vanwege het lange
wachten op de Rede van Texel, of had hij nog een
appeltje te schillen met schipper Claes Koddes? In
ieder geval komt hij op daar op de zeedijk de
schipper tegen die hem voor de voeten loopt. Er
ontstaat een woordenwisseling, Van Sommelsdijcks
bloed begint te koken, hij trekt zijn degen en
steekt de schipper in zijn nek. Deze valt neer.
Geschrokken komen omstanders aanlopen en voe
ren de ongelukkige schipper naar de herberg "Mor-
jaens Hoofd". Alle chirurgijnen van Texel, Gerard
Bermentloo, Cornelis Lentz en Pieter Clingen-
bergh, worden geroepen. Op 21 december wordt
voor notaris Frangois van der Merck een verkla
ring opgetekend. Op verzoek van Van Aerssen van
Sommelsdijck verklaren zij dat 'sij geroepen sijnde
bij den persoon van Claes koddes, gequest onder sijn
slincker ka eek met een gesteecken wonde, wat
schuijns nedergaende, omtrent vier vingers in de
breete diep sijnde'.
Tegenvaller
Dat was niet misselijk, vier vingers breed, zo'n
10 cm diep! Ze verklaren dat de patiënt deson
danks van 15 tot 18 december aardig opknapte,
maar op 19 december 's nachts bij de patiënt waren
Roosje - Berendina
Berendina Cohen-Vlessing. Ie klas verpleegster en
hoofd van de Plantage Crèche; ze verzorgde groot
moeder in de Maclaine Pontstraat tot haar dood;
trouwde later oudere weduwnaar uil Rotterdam, de
heer Cohen; beiden gedeporteerd.
Voor: Elize Vlessing 1904 - Heintje Vlessing-Van
Messel - Jo Vlessing.
De familie van Elias Samuel Vlessing:
Elias Samuel Vlessing 23-11-1854 Texel trouwde
met Heintje van Messel* 10-03-1858 Harlingen.
Kinderen:
Rosetle, (Roos)
Salomon, (Sam)
Philippus, (Flip)
Eva
Barend
Henriette, (Jet)
Abraham, (Bram)
Johanna, (Jo)
Simon Dros
geroepen en hem hebben bevonden met een hevige
pijn bevangen in sijn reghter sij de ende dat omtrent de
clocke een uijr in der naght, van welcke tijt af den
selvenpatiënt van uijr tot uijr quam te verswacken
ende eijndelijck op den 19e dito 's morgens omtrent de
clocke negen uren overleden is'.
Dit was een tegenvaller voor Frangois. Hij had ge
hoopt dat dit akkefietje met een goede verzorging
gunstig voor hem zou aflopen, maar helaas, waar
schijnlijk door koortsen is Claes Koddes toch nog
overleden. De geruchten in Oudeschilcl zijn duide
lijk: men vertelt dat de kapitein een weerloze
schipper heeft neergestoken. Een dame van licht
allooi, Geertruij Verschuijt, uit de herberg van Im-
metie Rooseeuws, beweert dat ze het zelf heeft ge
zien.
Frangois besluit om onder meer met behulp van
vriendjes, behorend tot de regentenklasse van
Texel, zichzelf vrij te pleiten.
Wie is kapitein ter zee Frangois van Aerssen van
Sommelsdijck?
Eerst iets over het verleden van de 28 jarige Fran
gois van Aerssen. Zijn moeder, Margarelha de Puy
markiezin van St. André, was van Franse adel. Ook
zijn vader, Cornelis van Aerssen had voorouders
behorende tol de Franse adel. Vader Cornelis had
zich tijdens het stadhouderloze tijdperk aangeslo
ten bij de partij van De Wit. Toen stadhouder Wil-
*1879 Texel
*1880 Texel
*1882 Texel
*1886 Texel
*1888 Texel
*1893 Texel
*1895 Texel
*1898 Texel
Nummer 93 december 2009
Historische Vereniging Texel
7
