Lood
Naast dit soort loden zijn er eindeloos veel variaties
met tekst en afbeeldingen en tot op de dag van
vandaag worden loodjes gebruikt voor het verzegelen
van b.v. containers of de gas of watermeter.
Over het algemeen besteed ik eerlijk gezegd niet al te
veel aandacht aan de loodjes, maar toen ik laatst
gevraagd werd om een voorwerp te reinigen werd het
mij duidelijk dat er soms een heel verhaal aan vast
zit. Het ging in dit geval om een z.g vuur- of
bakenlood.
Zo'n lood was het bewijs dat een schipper betaald
had voor het onderhoud van vuurtorens en hier was
tang zal een matrijs met daarin de nodige informatie
die door het persen op het lood werd overgebracht
zoals b.v. op dit loodje (0 28 mm.):
WOLLE DEEKEN GEMAAKT BINNEN LEYDEN.
Een ander voorbeeld hiervan is dit fraaie exemplaar
dat ik ooit in grond vond waarmee de berm van een
weggetje was opgehoogd. Het is altijd even puzzelen
wat er op zo'n voorwerp staal, maar het afgebeelde
wapen was in dit geval wel handig. De tekst luidt
dan ook:
SEGHEL VAN HAARLEM (0 35 mm).
Als ik na een dagje zoeken mijn vondsten aan het
sorteren ben dan valt het me op dat er altijd zoveel
lood bij zit. Eigenlijk vind ik altijd wel een paar
keurloodjes, wat vormeloze klompjes gesmolten
lood en één of meer musketkogels.
Dan zijn er natuurlijk de lakenloodjes. Om afkomst
en kwaliteit te waarborgen werden waren voorzien
van een loodje.
Hierop staat vaak de naam en het wapen van de stad
van afkomst en een beschrijving van het materiaal of
de kwaliteit van het product.
Het lakenlood bestaat uit twee losse delen die door
middel van een tang op elkaar worden geperst. In de
Deze loden kogels werden gebruikt van ca. 1500 tot
1850, de kleinere kogels worden ook wel roer- of
pistoletkogeltjes genoemd. De doorsnede varieert van
10 tot 28 mm. Hoewel ik soms veel kogels van het
zelfde kaliber op een enkele plek tegenkom, zullen
de meeste in grond hebben gezeten die is
aangevoerd. Ook loden munitie uit latere tijden
behoort tot de groep van veel voorkomende
vondsten.
Nummer 91juni 2009
Historische Vereniging Texel
23
