keek alleen in mijn papieren en liet me door. Ik
was stomverbaasd dat het zo gemakkelijk ging.
De vlotbrug over, koffie drinken in het café en
verder maar weer. In Den Helder moest ik naar
dokter Loesberg aan de Westgracht. Jo, een
dochter van de familie, had verkering met mijn
broer Sibo. Ik werd zeer hartelijk ontvangen. We
lieten Jaap van der Vlies, directeur van de TESO,
weten dat ik was aangekomen. De volgende
morgen kwam hij vertellen dat Jaap Schoorl
morgen met een wagen met afzwaaiers uit Assen
zou komen. Als ik nu gelijk de boot opstapte, viel
het niet zo op. In het stuurhuis bij kapitein Lap
mijn verhaal verteld. Bij het verlaten van de boot
Mep ik naast kapitein Lap en Keesom.
'Wat doe jij hier?'
Ze hadden allebei een zoon in Assen.
'Ik ben afgekeurd!'
'Dat zal wel!'
Het was 13 februari, zondag en de 25-jarige
trouwdag van vader en moeder.
's Avonds moest ik eerst van moeder naar Karei
Stoepker in de Emmalaan om raad gaan vragen.
Hij stuurde me door naar Kelder op de
Hallerweg; Kelder stond in contact met de
burgemeester en zat in de leiding van de
ondergrondse. Hij vroeg naar mijn Ausweis en
maakte bezwaar dat daar opstond dat er voor mij
een plaatsvervanger naar Assen moest. Of ik dat
nog kon veranderen? Dat kon, want Jo was bij
ons thuis. Zij was in staat om in twintig minuten
een stempel en een handtekening na te maken.
Met dat papiertje ging ik de volgende morgen
naar het kantoor van Van der Vlies en tikte een
nieuwe tekst in. Een paar ezelsoren en een beetje
smoezelig maken en dat was dat.
De NSB-burgmeester Rijk de Vries vroeg niet
veel. Hij wilde alleen weten hoe men in Assen
over hem dacht. Daar kon ik geen antwoord op
geven, want ik kwam uit Vries! Hij kon mij op
eigen houtje geen verblijfsvergunning geven; ik
moest naar meester Goedhart die dat verder zou
regelen met de commandant. Ik meldde me in de
Kommandantur met mijn Ausweis. De dienst
doende soldaat wilde mijn Ausweis houden, maar
dat kon natuurlijk niet, want dan zou ik buiten
weer opgepakt kunnen worden etc. etc. Mijn
Ausweis belandde niet in de la!
Op het terras van hotel Texel liep ik Jacob Rab
tegen het lijf. Die zei, dat ik maar tegen meester
Goedhart moest zeggen dat ik nodig was op het
kantoor. Die middag naar Goedhart in de
Wilhelminalaan [Willem de Zwijgerlaan]. De man
was stomverbaasd: 'Jij hier, hoe ben je hier
gekomen?' 'Lopend uit Vries.' En toen stak ik
maar weer mijn verhaal af van de val op het ijs
'Ja, ja, mijn vrouw is die winter ook zo
akelig gevallen enHij zou mijn geval
met de commandant bespreken. Ik heb er verder
niets meer over gehoord en niet lang daarna brak
de Russenoorlog uit.
Enige tijd geleden waren we tijdens een open dag
in het Luchtvaart Museum. Daar zag ik een wand
met foto's over de deportatie en het verblijf van
de Texelaars in Assen in 1944. De heer Witte kon
mij niet vertellen of er ook gegevens over Vries
waren. Gelein Jansen, die mede de fotowand had
ingericht, wist ook niets van Vries. Ik heb toen
beloofd om mijn herinneringen op papier te
zetten.
F.L. van Ingen Schenau
Alle illustratiemateriaal uit de collectie van F. van
Ingen Schenau.
Illustraties pagina 9:
Linksboven: Originele vrijstelling
Rechtsboven: vervalste vrijstelling gedateerd 1
februari 1945, gemaakt met 'een flesje rode inkt,
een pennetje en een penseeltje'.
Linksonder: Ausweis van vader van Ingen
Schenau voor de bruiloft in Groningen
Rechtsonder: arbeidskaart van Frans van Ingen
Schenau bij Organisation Todt. Met podood zijn
op de achterzijde van de arbeidskaart de volgende
namen geschreven: J. Vinke, Lips, Ingen, vd Vis,
Stechwey, Vennik, Renner?, Igesz, J. Visser, B.
v.d. Berg, J. Vlas, De Vries, Schaatsenberg, Ver
ijzer, J. Bruyn, Antheunis, A. Bakker, H. Stevens,
J. Hoeneman?, D. Buys, P. van Sweden, |ac.
Dros, B. v.d. Berg, 2xlngen, W. Visser, P. Swama,
IJska, P. Dros, Schermer, P. Broekman, Huiberts,
2x Van Boven, H. Visser, Kerkhof, J. Met,
Stechwey, C. Koorn, J. Kreeft, A. Lap, D. Pool,
W. Zijm.
8