zeegras langs de hele Atlantische kust sterk
aan. Zeegras verdween toen uit de
Nederlandse Waddenzee. De aanleg van de
Afsluitdijk in dezelfde tijd en de daarmee
samenhangende veranderingen in stromingen
in de Waddenzee werden vaak onterecht -
als oorzaak genoemd. Dat zeegras wegbleef
uit de westelijke Waddenzee hangt samen met
de toegenomen meststoffen en bodem-
omwoelende visserij, en het wegvissen van
(zeegrasvelden beschermende) mosselbanken.
Pogingen zeegras weer te herintroduceren
hebben tot nu toe slechts gering resultaat.
Mocht zeegras terugkeren in onze
Waddenzee dan zal het niet meer zoals
vroeger gevist en voor dijkbouw en
matrasvulling gebruikt worden.
Slotopmerkingen
Dit stukje geeft natuurlijk slechts een klein
deel van Van Eedens 48 pagina's tellende
hoofdstuk Tessel. Ik bespaar U de lange
opsommingen van gevonden planten, de
etymologische uitwijdingen en de opmer
kingen over het oud-Nederlands
volkskarakter dat hij aantrof, niet alleen op
Texel maar ook op Terschelling en op de
Veluwe, bijvoorbeeld in Putten. Dat oud-
Nederlandse karakter was er nog; het kwam
er alleen maar op aan het voor verdere
ontaarding te beschermen en er de overige
Nederlanders opnieuw mee te bezielen. Van
Berkel (2006: 49) ziet verband met het feit dat
Frederik van Eeden sr. zelf in wezen een
ontevredene was, een aristocraat die zich
misplaatst voelde in een middelmatige
burgerlijke omgeving. De natuur en de 'ware
Nederlandse volksaard' die hij nog vond, gaf
hem troost en hoop.
"De hooge gele duinen, het groene vlakke
dal, uitloopende op de blaauwe zee, de
eenzaamheid en het ruischen der verre golven
maakten op mij een dieper indruk dan de
straten van Parijs of de schoonste bergstreken
van Duitschland. Daar toch voelt men
nadrukkelijk dat men slechts een klein deel is
van het groote geheel; hier is het als waren wij
het geheel en de natuur een gedeelte van
ons."
Wierbedrijf op Wieringen, collectie HVT
16
