Voor de leerkrachten is algemene historische
achtergrondinformatie bijgevoegd. Voor dit
onderdeel heb ik veel informatie uit de
bibliotheek van de Historische Vereniging
gehaald. Maar ook de gesprekken met
schoonmoeder, tantes en ooms op een
verjaardag waren heel bruikbaar. Daarnaast
heeft Nieteke alle informatie kritisch
doorgelezen en van commentaar voorzien.
Het resultaat is makkelijk leesbare informatie
(zes pagina's) over het leven van kinderen op
Texel in het begin van de twintigste eeuw.
De volgende onderwerpen worden in deze
achtergrondinformatie behandeld: huizen,
toilet en wassen, kleding, slapen, wasdag,
eten, vervoer, school, spelen en bijzondere
dagen.
Twee kleine stukjes uit de onderwerpen
kleding en toilet en wassen'.
Kinderen van 'gewone' mensen hadden per
kledingstuk niet meer dan drie stuks in de kast
liggen. Kén voor het dagelijks gebruik, een spndags
pak en wat reserve kleding. De kledingging van kind
naar jonger kind. Als de oudste eruit gegroeid was,
kreeg hetjongere broertje sausje of nichtjesneefjes het
kledingstuk. Net ^olang tot het kledingstuk helemaal
versleten was.
Even lekker douchen, dat kon vroeger niet.
Net dagelijks wassen van gedicht en handen gebeurde
of in de keuken bij het aanrecht, of op de slaapkamer
bij de wastafel. Om helemaal gewassen te worden
gingen de kinderen één keer in de week in de
tobbel teil. Meestal was dit op de zaterdagnamiddag.
Net water voor de tobbe of teil werd in een ketel
verwarmd op het petroleumstel of op de kachel. De
kinderen zeepten zjeh in met zeep, moeder boende ze
schoon en daarna spoelden ze Z}c^ af met een bakje
water. Net gebeurde vaak dat meerdere kinderen in
hetzelfde sop z^ten.
Veel van de lezers van het Historische
Vereniging blad zullen zich deze
gebeurtenissen nog wel herinneren. Sommige
dingen wist ik ook nog wel van Vroeger' (ik
ben inmiddels ook al 46 jaar!). Maar in mijn
jeugd veranderde er al heel veel. Wij hadden
thuis al vrij vroeg een douche en ik had
meerdere kledingstukken in de kast liggen. En
kijk naar nu. Mijn kinderen, rond de twintig
jaar, schudden hun hoofd als ze deze stukjes
lezen. Dat moest toch wel heel vroeger (bijna
prehistorie) zijn geweest. Maar het is vaak
maar veertig tot vijftig jaar terug!
6
