Tessels Prate
In oktober begon mien vader al. D'r
most héél wat beure om de foorraad
sunderklaas-snaaieree op tiêd klaar te
krigge, want hee maakte alles zelf. Hee
maakte bevobbeld zelf marsepein, fan
mangels en suker.
Deer had-ie een mesientje foor met een
rööl, een soort walsie, dat mangels en
suker fienvreef.
Dat was niet in iên keer klaar, néé,
het most minstes een keer of zes d"r
deurheen draaid worre.
Gróóte witte klute marsepein
wiere afdekt met natte doeke teuge
uutdróóge. (Plastic-folie bestond nag
niet!). In de kelder moste ze wachte op
vardere bewerking.
Ok sukelaadfegure maakte-ie zelf. Ik
sien nag Appie Klaas met sien peerd
en wage bee ons foor de deur komme
losse: bale meel en suker en zó, maar
ok gróóte, sweere, rechthoekige pakke
sukelaad.
Zo'n blok sukelaad van om-en-nabee
40x20x20 cm.was foor een kiend een
pracht om te sien, zö"n gróót end
sukelaad! Me vader hakte dó" brokke
af en die ginge in een speciale pan om
te smelte.
Dat most ferzichtig-an, het mikte
nauw, want aars ging het niet goed.
As het percies op de goeie temperatuur
was, kon-ie an de gang. Hee had
een héél stel prachtige, ouwerwesse,
stale vormpies, foor segare, poppies,
alderhande bééssies, sunderklaassies
en swarte pietjes. Allegaar klein goéd
foor in de koes.
En dan de sukelaadletters! Het hééle
A-B-C had-ie, behalve de Q. Mooie,
fanbinne glimmende stale vorme, die
ferzichtig volgote wiere met sukelaad.
En dan most je ze een tiedje "tikke"
om de luchtbelle d~r uut te krigge. Ik
hoor dat stale geluud nag, als ik eran
denk! As ze afkoêld ware most je ze
héél ferzichtig, met je hand eronder
d"r uuttikke en dat ging nag alders
verkeerd. Kepotte letters ginge trug
in de smeltpan. In de winkel was een
plank ruum maakt, weer ze keurig,
soort bee soort, opstabeld wiere. Hóóge
stabels foor de méést gangbare letters
fanzellef!
Marsepein fegure make was ok een
skoft werk! En dat most allegaar
beure naast het geweune dagelijkse
werk van bróód- en koekbakke. Dut
sunderklaaswerk beurde dan ok
mééstal ééves.
Marsepein fegure make fonde wee as
kienders prachtig. We mogge helpe
met worteltjes en irrepeltjes make.
("Eerst hande wasse!"). Appels en pere,
sinasappels en benane röölde je ok met
de hand en met speciale furf wiere ze
opfurfd en dan met cacaoboter bestreke
teuge uutdróóge. Kienderkoppies,
poppies en bééssies kwamme uut
vorme. Ik sien ze nag foor me: ze ware
denk al héél oud en fan gips en stiên,
prachtig!
En dan borstplaat! In een rubbermat
met zon 24 gate wiere borstplaatjes
go te, witte en gekleurde, of met room.
Ok hartjes wiere maakt in blikke
vormpies, gróót en klein in alderhande
kleure. Me vader had een héél rek met
vlessies kleurstoffe en smakies. Soms
was-ie al dat soete gedoên zat, maar me
moeder zorgde dat er altóós metworst
fan Ran in huus was en tussedeur
nam-ie dan een hompie.
Tetaai deeg werd lang fan tefore draaid.
Het deeg most kookt worre in een
gróóte gietiezere ketel op een messelde
stienkóól-ove achter bute.
Ik sien me vader nag met een gróóte
kluut deeg op sien rèèg de trap op gaan
naar zólder, weer het in een houte bak
een hééle tiêd most "besturve".
Spikkelaas werd pas op het lest bakke,
Sunderklaasdrokte bee de bakker
(ca. 1935), herinneringen van een
bakkersdochter.
29