Watersnoodramp 1953 in De Cocksdorp
Uit het dagboek van Adri van Hoorn1, met kanttekeningen van Louis van Hoorn jr.2
Zaterdag 31 januari 1953
Er staat een harde wind, vanmorgen regen.
Vanavond is de wind aangewakkerd tot orkaan.
Leo van der Veen3 heeft vanmorgen eedraaid4.
Hoewel het buitenwater tot 0.20-NAP- wegviel,
kwam het vloedwater enorm snel opzetten. Het
water waste in 1 uur tot 1.30+NAP6 op. Vanavond
heb ik onze mensen voor de dijkwacht gealarmeerd.
Het dijkbeloop is met dit tij niet beschadigd gewor
den, op een klein gaatje in de steenglooiing na, ten
zuiden van het gemaal. Vanavond omstreeks 22.30
uur sloeg het zeewater ten noorden van de oude
persleiding (van het gemaal) over de dijk, ook bij de
zuidelijke oprit7 was dit het geval. Omstreeks 23.00
uur meldt Leen Laan dat de zeedijk ten zuiden van
het bolwerk8 zwaar beschadigd is. Ik heb direct een
vrachtauto van de firma Dijksen9 gevraagd en ben
met zeil en zakken naar het bolwerk vertrokken.
Hieraan hebben we tot 1.30 uur (inmiddels 1 febru
ari) gewerkt met S. Nota, L. Laan, W. Stolk en O.L.
de Kindt.10 Het zeil is in het gat gebracht en ver
zwaard met zandzakken. De Eierlandse dijk heeft
verder met dit tij geen noemenswaardige schade
opgelopen. Om 23.00 uur (hoog water) is de stand
van het buitenwater 3.30+NAP.
Zondag 1 februari 1953
Stormachtige N tot NW wind. De hele dag regen.
Omstreeks 2 uur (in de nacht van zaterdag op zon
dag) werd het mij zeer wel duidelijk, dat de toestand
kritiek zou worden. De wind kreeg orkaanklacht en
het water viel slecht weg. Er bleef bij laagwater
2.25+NAP water staan. Bovendien werd de bescha
diging in de klinkerglooiing ernstiger. Om 3 uur heb
ik besloten om alarm te slaan. De dijkgraaf is per
auto van Barends gewaarschuwd11. Deze heeft tot
gedeeltelijke oproeping van het dijkleger besloten.
De mensen uit Witte hoek12 worden ingezet bij het
bolwerk. Ik heb de brandweersirene in werking
gesteld om de mensen uit het dorp te waarschu
wen13. Met ongeveer 25 man hebben we een zeil
gebracht in de beschadiging van de klinkerglooiing,
verzwaard met zandzakken. Later hebben we ook
een zeil gespannen aan de noordkant, waar het dijk
beloop ook beschadigd werd. Dit zeil is daar ver
zwaard met betonnen damwanden. Met grote moei
te hebben we een en ander op zijn plaats gekregen.
In de loop van de zondagmorgen zijn veel mensen
te hulp gesneld. Zowel op het bolwerk als ook ten
zuiden van het gemaal hebben we enkele nieuwe
beschadigingen opgelopen, welke zijn afgedekt met
zeilen, des middags verzwaard met basaltstenen van
de kust. Zondagmiddag hebben weer veel mensen
geholpen, m.b.v. 4 a 5 tractoren en 4 auto's om
basalt te vervoeren. Hoogste stand bij de zeesluis14
3.32+NAP.
In de kantlijn schrijft Adri van Hoorn: Vandaag is er
in ons land een ware ramp ontstaan door het onge
kend hoge water. Veel polders op Texel in gevaar.
Polder Eieriand, met beschadigde zeedijken, is er
vrij goed van afgekomen. Polder Eendracht is ech
ter om 9 uur 1 februari) ingestroomd, hierbij kwa
men zes mensen om het leven. Dijken van De
Dertig Polders plaatselijk zeer kritiek. Zeeland en
de Zuid-Hollandse eilanden grotendeels over
stroomd.
Het dagboek van Adri van Hoorn is leeg van 2
februari tot 10 februari. In deze hectische periode
heeft hij kennelijk geen tijd gevonden om het dag
boek bij te houden. Op 10 februari heeft de polder
inmiddels veel extra mensen in dienst genomen.
Adri noteert: Jan de Boer, W. Dootjes, J. Bakker
Gzn, W. de Bloois, J. Biersteker, G. de Geest, A.
Bakker Gzn, F. Krijnen, J. Visser, G. van Vooren,
P.L. Bakker, Abr. Vlaming, G. Roorda, G. Eelman,
P. Forrer, J. Verbrugge, C.C. Barhorst, J. van Sijp en
A. Robijn (voor mij allemaal bekende
Cocksdorpers). Bovendien noteert hij dat de
HeideMij met een ploeg met eigen werkbaas wordt
ingezet. En dat militairen van het 'Jan Willem Friso'
regiment uit Assen zijn ingezet om het gat in de
Eendrachtpolder te dichten (Louis jr.).
Noten:
'Adriaan (Adri) Louisz van Hoorn (1914 De
Cocksdorp - 1999 Den Burg), zoon van Louis
Adriaansz van Hoorn (1886 Krabbedijke Zeeland -
1982 Den Burg) en Neeltje Jobs Kikkert (1890 De
Cocksdorp - 1964 Den Burg). Adri was gehuwd met
Engeltje Koopman (1918 Oosterend - 2000 Den
Burg) dochter van Arie Jansz Koopman (1887 PH
polder - 1968 Den Burg) en Trijntje Reijers van der
Vis (1890 Oosterend - 1923 Oosterend). Adri is
vanaf 1932 in dienst van de Polder Eieriand, o.a. als
machinist van het watergemaal. Van 1951 tot 1972
is hij opzichter, secretaris en penningmeester van de
polder Eieriand, daarna (na de samenvoeging van
alle waterschappen op Texel tot één) secretaris van
het waterschap Texel. Adri van Hoorn hield van
1951 tot 1992 een dagboek bij.
2Louis van Hoorn jr (1940 De Cocksdorp) zoon van
Adri van Hoorn en Engeltje Koopman.
3Leo van der Veen was werknemer van de polder
Eieriand; als zodanig machinist van het waterge
maal.
3
