Vaartjes en Antje Mietes. Op 14 jarige leeftijd gaat hij 12 jan.1787 met het schip "Broederlust" voor de kamer Enckhuijzen richting Batavia. De kapitein is Cornelis Roos van Langelist. Een andere Texelaar aan boord is de ziekentrooster Wilhelmus Hondius. Jan was hoog lo per en de gage was f 7,- per maand. Na 7 mnd.en 27 dg. komen ze op 6 sept. 1787 aan bij Batavia. Op 10 aug. gaat hij met hetzelfde schip, maar nu voor de kamer Rotterdam, terug naar huis. Op 30 sept. 1788 ontvangt Jan zijn verdiensten van de VOC. Half december 1789 vertrekt hij met het schip "Hoornwegh" voor de kamer Delft. Zijn oom Simon Jansz Vaartjes is hier de kapitein. Jan is nu Cadet de Marine en verdiend f 12,- per maand. Er zijn nog 2 Texe laars aan boord: Claas Hertjesz Swart en Adriaan Pieter Steijne. Op 26 juli 1790 arriveren ze in Batavia. Jan gaat in 1791 retour met het schip "Teijlingen" voor de kamer Rotterdam, En op 20 aug. 1791 ontvangt hij van de VOC f 120,16. Jan krijgt geen genoeg van de VOC en vertrekt op 21 jan. 1792 met het schip "Dortwijk" voor de kamer Rotterdam. Hij is nu opgeklommen tot Luitenant en zijn gage is verhoogd tot f 20, - per maand. De aankomst op Batavia is na 8 mnd en 3 dg. op 23 sept. 1792. Jan blijft tot okt.1794 aan boord van dit schip. Vanaf okt. t/m 20 dec. 1794 is hij aan boord van het schip "Teijlingen" en tot ultimo juni 1797 is hij aan boord van het schip "Christophus Columbus" voor de kamer Amsterdam. De laatste aantekeningen bij de VOC zijn dat Jan Krijnsz Vaartjes op 27 juli 1808 is overleden op Batavia. Hij is dan 36 jaar en ongehuwd. Zijn voogd/oom Simon Jansz Vaartjes is ondertussen ook al overleden op Batavia. Diens vrouw Martje Swart is nu de erfgenaam van Jan Krijnsz Vaartjes. Zij machtigt op 12 aug. 1817 bij notaris Simon T. Beets, de heer Albert Teunisz Smit, kapitein ter koopvaardij, om de gage, boedel ed. te innen en/of schulden te voldoen van Jan Krijnsz Vaartjes bij de VOC. Niet bekend is of dit bijna 9 jaar na overlijden van Jan nog gelukt is. Simon Jansz Vaartjes is 28 mrt. 1753 geref. Den Hoorn gedoopt als zoon van Jan Krijnsz Vaartjes en Jantje Simons Groenveld. Simon is getrouwd geweest met Saartje Gerrits Smit en Martje Hertjes Swart. Simon vertrekt half dec. 1789 als kapitein op het schip "Hoornwegh" voor de kamer Delft. Zijn gage is f 66,- per maand. Er zijn nog 3 Texelaars aan boord: zijn zwager Claas Hertjesz Swart, zijn neef Jan Krijnsz Vaartjes en Adriaan Pieters Steijne. De totale bemanning is 258 mannen, incl. de soldaten. Ze komen op 26 juli 1790 aan op Batavia. In de periode 1790/1791 zijn er op dit schip 126 personen overleden! Simon gaat met het particuliere schip "Noordholland" huiswaarts. Op 22 mei 1792 ontvangt hij f 519,4. Op 10 juli 1792 vertrekt hij weer als kapitein, nu met het schip "Teijlingen" voor de kamer Rotterdam. Zijn gage is omhoog gegaan tot f 72,- per maand. Er zijn nu geen andere Texelaars aan boord. De opvarenden bestaan uit 219 bemanningsleden en 80 dienaren (totaal zo'n 300 man). Op 5 jan. 1793 (na 5 m/26 d) komen ze aan op Batavia. Onderweg zijn bij Kaap de Goede Hoop 27 qnannen achtergelaten in het hospitaal. Daar lag het schip half okt. 1792. In de periode 1792/1793 zijn er totaal 119 personen overleden aan boord of in het hospitaal. Simon blijft tot dec. 1794 op het schip "Teijlingen". Daarna misschien in het hospitaal? Na getesteerd te hebben is Simon op 28 mrt. 1795 overleden. De plaats van overlijden wordt niet vermeld in het grootboek van het schip "Teijlingen". Zijn vrouw Martje Swart ontvangt pas in december 1810 via A.E. de Reus en J. Pieterse, zijn tegoed f2444,15. Voor meer informatie over Simon Jansz Vaartjes schrijf ik in een volgend nr. van dit blad. Cornelis van Velsen Gegevens uit de "Generaale land Monsterrolle 1787" voor de kamer Amsterdam. Hierin staan 13.256 dienaren die in 1787 in dienst waren bij de VOC. Cornelis staat vermeld als schilder op het schip "d"Gangers" en is vanaf 1777 in dienst van de VOC kamer Amsterdam. Jan Vos Gegevens van internet/Websilon: matroos op het schip "Rusthof' vertrokken 9 nov. 1790, aankomst 18 juni 1791. Jan Maartensz Waart is op 29 sept. 1769 vertrokken met het schip "d'Jonge Thomas" voor de 27

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Uitgave Historische Vereniging Texel | 2002 | | pagina 29