John Paul Jones, Texel en "The Stars and Stripes" "Hier komt Pauwel Jonas aan 't is zo'n aardig ventje, een geboren Amerikaan gans geen Engels ventje". Zo dichtte een anonieme rijmelaar en zo zingt onze zanggroep het nog steeds. De tekst is echter niet helemaal correct. De bezongen vrijbuiter, grondlegger van de Amerikaanse marine, persoonlijk bevriend met grootheden als George Washington, Thomas Jefferson en Benjamin Franklin was geen geboren Amerikaan. De man, die nog immer met een standbeeld in de hoofdstad van de U S A. wordt geëerd, werd geboren in Schotland. Dat gebeurde op 6 juli 1747, op de noordkust van Solway-Firth in de buurt van het vissers dorpje Arbigland. Hij stamde van zeer een voudige ouders, moest al jong aan het werk en ging op twaalfjarige leeftijd naar zee. Op zijn zeventiende was hij al matroos en met twintig jaar kapitein. Dit had te maken met de ontmoeting met zijn broer William die in Virgi- nia een plantage beheerde. Jones bleef va ren in de Amerikaanse wateren en had op zijn negentiende al een aandeel in het schip, een slavenhaler, waarop hij voer. Het volgen de jaar had hij een eigen schip voor deze handel, waarvoor zijn broer met zijn plantage wel een markt wist. Zodoende voer de jeugdige kapitein op Ja maica en later zelfs de Atlantische Oceaan over naar de kusten van de Golf van Guinee. Twee jaar lang voer hij zelfs op India met handelsposten in Spanje en op Madeira. In april 1773 stierf zijn broer. John Paul nam zijn taak over en werd planter in de, toen nog, Britse kolonie Virginia. Hij hield het landleven twee jaar uit en het was in die periode dat hij kennis maakte met belangrijke leidende figu ren in de komende vrijheidsstrijd van de Ame rikaanse kolonies tegen de kolonisator Groot- Brittannië. Bij één van de eerste veldslagen, de slag bij Lexington, april 1775, maakte hij de leiders van de opstand, Washington en Jefferson, er op attent dat de koloniën wel een landleger hadden maar geen enkel oorlogsschip. Hier op besloot het Continentaal Congres tot het oprichten van een marinemacht en inviteerde John P. Jones zulks tot stand te brengen. Deze spendeerde vervolgens al zijn tijd aan deze taak en met succes. Reeds in december 1775 ging de Amerikaanse marine van start met vijf oorlogsschepen. Jones kreeg de su pervisie hierover en werd weer zeeman, zelfs eerst geplaatste officier, als beloning voor zijn inspanning. Zijn verdere loopbaan bij de marine laten we in sneltreinvaart passeren. Wel staan we even stil bij de titel die M. Marron geeft aan zijn biografie aangaande Jones:"John Paul Jones, founder (grondlegger) of the American Navy". Dat was niet niks en zijn verdere carrière bij die marine was navenant. Met achtentwintig jaar marineluitenant, negenentwintig kapitein en op zijn drieëndertigste commodore (bevel hebber van een vlooteenheid). Dan volgen de beroemde wapenfeiten elkaar op: Held van de oceaan tussen de Oude- en de Nieuwe Wereld, ridderschap in een Franse orde, ver trouwde vriend van de kopstukken van de 5

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Uitgave Historische Vereniging Texel | 2000 | | pagina 7