John Paul Jones, Texel en "The Stars and Stripes"
"Hier komt Pauwel Jonas aan
't is zo'n aardig ventje,
een geboren Amerikaan
gans geen Engels ventje".
Zo dichtte een anonieme rijmelaar en zo zingt
onze zanggroep het nog steeds. De tekst is
echter niet helemaal correct. De bezongen
vrijbuiter, grondlegger van de Amerikaanse
marine, persoonlijk bevriend met grootheden
als George Washington, Thomas Jefferson
en Benjamin Franklin was geen geboren
Amerikaan. De man, die nog immer met een
standbeeld in de hoofdstad van de U S A.
wordt geëerd, werd geboren in Schotland.
Dat gebeurde op 6 juli 1747, op de noordkust
van Solway-Firth in de buurt van het vissers
dorpje Arbigland. Hij stamde van zeer een
voudige ouders, moest al jong aan het werk
en ging op twaalfjarige leeftijd naar zee. Op
zijn zeventiende was hij al matroos en met
twintig jaar kapitein. Dit had te maken met de
ontmoeting met zijn broer William die in Virgi-
nia een plantage beheerde. Jones bleef va
ren in de Amerikaanse wateren en had op
zijn negentiende al een aandeel in het schip,
een slavenhaler, waarop hij voer. Het volgen
de jaar had hij een eigen schip voor deze
handel, waarvoor zijn broer met zijn plantage
wel een markt wist.
Zodoende voer de jeugdige kapitein op Ja
maica en later zelfs de Atlantische Oceaan
over naar de kusten van de Golf van Guinee.
Twee jaar lang voer hij zelfs op India met
handelsposten in Spanje en op Madeira.
In april 1773 stierf zijn broer. John Paul nam
zijn taak over en werd planter in de, toen nog,
Britse kolonie Virginia. Hij hield het landleven
twee jaar uit en het was in die periode dat hij
kennis maakte met belangrijke leidende figu
ren in de komende vrijheidsstrijd van de Ame
rikaanse kolonies tegen de kolonisator Groot-
Brittannië.
Bij één van de eerste veldslagen, de slag bij
Lexington, april 1775, maakte hij de leiders
van de opstand, Washington en Jefferson, er
op attent dat de koloniën wel een landleger
hadden maar geen enkel oorlogsschip. Hier
op besloot het Continentaal Congres tot het
oprichten van een marinemacht en inviteerde
John P. Jones zulks tot stand te brengen.
Deze spendeerde vervolgens al zijn tijd aan
deze taak en met succes. Reeds in december
1775 ging de Amerikaanse marine van start
met vijf oorlogsschepen. Jones kreeg de su
pervisie hierover en werd weer zeeman, zelfs
eerst geplaatste officier, als beloning voor zijn
inspanning.
Zijn verdere loopbaan bij de marine laten we
in sneltreinvaart passeren. Wel staan we
even stil bij de titel die M. Marron geeft aan
zijn biografie aangaande Jones:"John Paul
Jones, founder (grondlegger) of the American
Navy".
Dat was niet niks en zijn verdere carrière bij
die marine was navenant. Met achtentwintig
jaar marineluitenant, negenentwintig kapitein
en op zijn drieëndertigste commodore (bevel
hebber van een vlooteenheid). Dan volgen de
beroemde wapenfeiten elkaar op: Held van
de oceaan tussen de Oude- en de Nieuwe
Wereld, ridderschap in een Franse orde, ver
trouwde vriend van de kopstukken van de
5