DE WEG KWIJT
Voor 1939/40, want in genoemde jaren werd
het gemaal 'de Schans' gebouwd, loosde
men het overtollige polderwater door de
oude Schanssluis. Bij langdurige regenval
en storm uit het westen kon men, doordat
ook het buitenwater op de Waddenzee
vanwege de storm hoog was, niet spuien.
De sloten stonden dan hier en daar tot de
rand vol en laaggelegen percelen liepen
onder water. Het water stroomde zelfs over
de weg. Dit was het geval ter plaatse van de
huidige afwateringssloot aan de voet van de
afrit bij Ceres. Het wegje werd daarom 'het
Waterwegje' genoemd tot aan de splitsing
Westergeestweg en de oprit bij de familie
Cadée, toen de Middelweg genaamd. Deze
Middelweg liep als verharde weg door tot de
Zuidhaffelderweg, van daar als groene weg
richting Den Burg. Tot mijn schrik zie ik nu
de Waterweg doorlopen tot Zuidhaffel
Zuidhaffelderweg. (Zuidhaffel is ook een
buurtschap!) Kennelijk oordeelde men het in
die tijd niet nodig om het woord 'weg' te ver
melden. Eenieder kan immers zien dat het
een weg is! Hierdoor kan men in de knoei
raken met de buurtschapnaam en de naam
van de weg, o.a. Zuidhaffel en Westergeest.
Gelukkig voor de Texelaars is over deze
Middelweg nooit water gelopen. Het is daar
denk ik wel 10 m'+NAPÜ Waarom dan daar
de naam Waterweg? Ook het weglaten van
het woord weg, veroorzaakt m i. verwarring
indien de weg naar een object gaat zoals
bijv. Doolhof i.p.v. Doolhofweg. Deze Dool
hofweg loopt van de Schilderweg naar de
Schansweg en voert ons van weerskanten
naar het Doolhof, in de volksmond 'het Bos-
sie'. De Schansweg noemen we toch ook
niet De Schans! Het object zelf, dus het fort,
heet De Schans! De weg er naar toe, de
Schansweg.
Nog groter was mijn schrik toen ik aan de
Schilderweg nabij Johan Tromp, bij het ach
ter de oude Zuivelfabriek lopende wegje, de
naam 'Skillepaadje' zag staan. De Skilsloot
en het Skillepaadje zijn echter historisch on
losmakelijk met elkaar verbonden. Toen de
Skilsloot werd gegraven tot de waterput(ten)
bij Brakestein -eerst was er maar één put-
was er een pad nodig om naar de pramen
en putten te gaan, nl. het Skillepaadje. Zo
heet het al sinds mensenheugenis!
Het wegje achter de oude Zuivelfabriek tot
het Skillepaadje bij Brakestein is de 'weg
naar Brakestein', in de volksmond wordt het
gedeelte achter de Zuivelfabriek wel 'weggie
naar 't Eikebossie' genoemd. De weg naar
Brakestein begon oorspronkelijk dicht bij
Den Burg. De Hallerweg was toen niet veel
langer dan enige honderden meters vanaf
de buitenkant van Den Burg. In de twintiger
jaren is de Schilderweg aangelegd en in
mijn jeugd sprak menigeen nog lang van 'de
Nieuwe Weg' i.p.v. Schilderweg.
Vanuit Den Burg ging men voorheen naar
Oudeschild over de Schansweg en naar
Brakestein via de Hallerweg over de 'weg
naar Brakestein'. In 1832 was de Buurt van
de Hogeberg onderhoudsplichtig voor de
weg naar Brakestein vanaf de Kruisweg na
bij de Veenselangweg tot het schelppad, het
Skillepaadje (lengte 1124 m'). De Hallerweg,
later verlengd, sluit nu onder deze naam aan
tegen de Schilderweg. Geen reden echter
om het resterende deel naar Brakestein te
wijzigen in de historisch onlogische naam
'Skillepaadje'. Zo heeft de familie Brüge-
mann bovenop de Hogeberg als adres: Skil
lepaadje no. 8. Dat het met postcodes van
doen heeft kan niet waar zijn. Langs het 'ech
te' Skillepaadje is immers geen enkele be
bouwing.
Uit één en ander blijkt dat men niet overal
de naam 'weg' ongestraft kan weglaten en
dat het ook beter is om oude wegnamen te
handhaven, ook al is er door wijziging een
gedeelte verloren gegaan. Zo kan men door
gaan met Driehuizen - Hemmerkooi - Leem
kuil - Akenbuurt, enz. Het artikel zou te lang
worden om er hier nader op in te gaan.
Jammer dat men bij de naamgeving niet
attenter is geweest! Als onze toekomstige
Texelaars in oude geschriften lezen, worden
ze door de huidige naamgeving m i. onnodig
op het verkeerde been gezet!
Jan van der Pijl
3
