"VAN HET CLIJF TOT DEN HOORN" VIM HET CLIJF WT W HOOP auteurs: Prof. Dr. Cornelis de Jager en Willem J. Kikkert 8 wSU l ijs Een boek dat de geschiedenis beschrijft van het zuidelijk deel van Texel, van de oudste tijden tot 1398, toen, gedurende de Hollands- Friese oorlog, het kustdorpje Den Horn ver woest werd door de likedelers, zeerovers in Friese dienst. Na de verwoesting van Den Horn vluchtte de bevolking naar de nabijgele gen heuvel Het Clijf, waar reeds een klein dorpje bestond en daarbij nam het de naam van het verwoeste dorp mee. Zo ontstond het tweelingdorp Den Hoorn/Het Clijf, nu 600 jaar geleden. Nu heet het dorp Den Hoorn. Het boek is gericht op een breed publiek. Het vat bekende zaken samen, maar is voor een belangrijk deel ook gebaseerd op eigen on derzoek van de schrijvers. Zo wordt in het boek melding gemaakt van de ontdekking van twee tot dusverre onbekend gebleven terpen, waarop tussen ca. 800 v. Chr. en het einde van de Romeinse Tijd mensen ge woond hebben, blijkens de gevonden resten van aardewerk-scherven. Op een andere plaats, 't Hogetje, een stukje bouwland op de westhelling van de Hoornder hoogte, zijn re sten gevonden van bewoning in de tijd der Kelten en uit de Romeinse Tijd. Van de ca. 1000 daar gevonden scherven blijkt het over grote deel te stammen uit de periode rond 1200. Deze duiden op intense bewoning na dat het Marsdiep in 1170 doorgebroken was en zuidelijk langs dit veld stroomde. Ook zijn resten gevonden van primitieve ijzerbereiding en -verwerking op dit terrein. In het boek worden de aanwijzingen samen gevat, dat het Marsdiep omstreeks 1170 doorbrak. Daarna lag de heuvel enige tijd aan zee. De zandbank, die voor de ingang van het Marsdiep ontstond, verheelde zich 100 jaar later met de Texelse kust en daar door werd daar ter plaatse het Marsdiep af gesloten, zodat een baai ontstond (Den An- del). Hierna zocht het Marsdiep een zuidelij ker weg, totdat een honderd jaar later de ge schiedenis zich zuidelijker herhaalde. Ver schillende straatnamen in Den Hoorn herin neren aan de tijd (1290-1350) dat de heuvel aan de baai Den Andel was gelegen. Op de landtong aan de andere kant van de baai ontstond rond ca. 1300 het kustdorpje Den Horn, strategisch gelegen aan de ingang van de omstreeks 1200 ontstane Zuiderzee. Deze ligging maakte het dorp echter ook kwetsbaar, wat bleek toen het verwoest werd in de Hollands-Friese oorlog. Verhelingen, zoals hier beschreven, hebben zich in de loop der eeuwen viermaal her haald en de resten van de stroomgeulen zijn nog herkenbaar in het duinlandschap van Zuid-Texel. Een dorp, Wambinghe, dat omstreeks de Romeinse tijd in het zuiden van Texel ont stond aan een, omstreeks 1300 dichtgeslib de, zee-inham werd in de periode van ca. 500-1300 het belangrijkste dorp op Texel. Het dorp is inmiddels verdwenen, maar uit veldonderzoek is het een en ander af te lei den over de vroegere omvang ervan. In het boek worden aanwijzingen samengevat dat de eerste kerk op Texel in het jaar 720-'21 te Wambinghe is gesticht door Willibrord en Bonifacius, gedurende hun kersteningstocht door Noord-Holland, nadat dit gebied in 719

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Uitgave Historische Vereniging Texel | 1998 | | pagina 10