lijkse uitbreidingen en verzwarin
gen in de kabelnetten. De ontzil-
tingsinstallatie c.q. waterfabriek
fabriceerde geheel naar wens
en leverde een kwalitatief hoog
staand product water. Na be
handeling werd collectief toege
leverd aan de reinwaterkelders
van het PWN, ter opvulling van
het bestaand drinkwatertekort.
Het streven naar rendements
verbetering in de centrale te Ou-
deschild werd steeds belangrij
ker en verkreeg de hoogste prio
riteit. Mede hierdoor en vanwe
ge de steeds maar doorgaande
vraag naar elektriciteit en sterke
groei in de maximale belasting
in kW, werden in 1987 drie nieu
we dieselopwekeenheden bijge
plaatst van elk 2.200 kW. De
jaarproductie in de centrale be
droeg toen 43,2 miljoen kW, de
maximale belasting steeg naar
8.700 kW. In 1987 was ten op
zichte van eind 1971 sprake van
100% toename in de elektriciteit
toelevering aan het Texelse ka
belnet.
BEËINDIGING DRINKWATER
PRODUCTIE
In 1988 werd de productie van
drinkwater vanuit de aan de
centrale gekoppelde waterfa
briek uit economische overwe
gingen beëindigd. Het PWN ging
over tot drinkwaterlevering aan
Texel door middel van toeleve
ring via twee aangelegde zin
kers, c.q. watertransportleidin
gen, door zee aangelegd vanaf
het vaste land naar Texel. De
waterfabriek was destijds, bij de
start in 1973, voor een periode
van 15 gebruiksjaren gepland en
was derhalve in 1988 afgeschre
ven. De aftapstoomtoelevering
werd gestaakt, opwekking elek
triciteit door stoomturbines zou
alleen in noodgevallen plaats
vinden. In 1989/1990 vonden
weer belangrijke netuitbreidin-
gen plaats. De totale netlengte
bedroeg 559 km, met 165 ge
plaatste transformatorstations.
Aangevangen werd met een
studie 'zelfopwekking of toevoer
via kabel'. In 1991 wees progno-
segroei uit dat te verwachten
was dat in 1995 de centrale
weer uitgebreid zou moeten
worden, in 1992 steeg het aan
tal te produceren kWh naar 48
miljoen.
BEËINDIGING ELEKTRICI
TEITSPRODUCTIE
Na een langdurige en gedegen
studie besloot het PEN de elek
triciteitsproductie op het eiland
te gaan beëindigen. De maxima
le belasting in kW en de kWh-
omzet op Texel waren door de
voorafgaande succesvolle op
bouw van de eigen zelfstandige
productie en distributie dermate
omvangrijk geworden dat het
economisch verantwoord was
een kostbare investering te reali
seren in voor dit doel speciaal te
produceren 50.000 Volt zeeka
bels, teneinde eleKtrische ener
gie aan te voeren vanaf het
vasteland van Noord-Holland via
de hoogspanningsnetten van het
PEN. Uitbreiding van de locale
productie zou tot onevenredig
hogere kosten hebben geleid.
Het kostenomslagpunt was, door
de voorafgaande opbouw, be
reikt.
Voor de vaste personeelsbezet
ting van de centrale werden
speciale afvloeiingsregelingen
vastgesteld, afhankelijk van de
leeftijd van de betreffende em
ployé, of aansluitende alternatie
ve functies elders aangeboden.
Voor de Texelse werkgelegen
heid was de sluiting van de ei
gen locale productie-eenheden
een ernstige aantasting van de
plaatselijke arbeidsmogelijkhe
den; 30 arbeidsplaatsen gingen
verloren. Ook de economisch-
technische uitstraling van de
opwekfabriek op de omgeving
was een niet te onderschatten
collectieve verliespost. De gro
tendeels locale productie was
aan haar eigen succes ten gron
de gegaan. De PEN bleek be
reid de oude productielocatie in
Den Burg, na amovering van
enkele oudere gebouwen, TEM-
schoorsteen en de daarbij beho
rende terreincleaning, voor een
symbolisch bedrag over te willen
dragen aan de gemeente Texel.
Voor de Texelse gemeenschap
een waardevol en voor het PEN
en Energie Noord-West (ENW)
een zwaar kostend gebaar.
Op 22 december 1994 werden 2
zeekabels van 50.000 Volt, elk
met een lengte van 7 km, in ge
bruik genomen voor de aanvoer
van elektrische energie en werd
de elektriciteitscentrale te Ou-
deschild stilgelegd. Daarmee
kwam een einde aan een perio
de van 67 jaar, waarin Texel via
de n.v. TEM/Texelstroom zelf
zorgde voor zijn eigen elektrici
teitsopwekking en distributie,
onder elkaar, coöperatief wer
kend. In deze periode van 67
jaar werden de hoge onrendabe
le aanloopkosten van de elektri
citeitsvoorziening van het eiland
Texel, gedurende de eerste 47
jaar van zware aanloop en op
bouw, door de Texelaars zelf
gedragen met veel zelfwerk
zaamheid, initiatief en hoge fi
nanciële kosten. Men moest wel.
De denkers en doeners op de
werkvloer van de destijds n.v.
Texelse Elektriciteitsmaatschap
pij (TEM), die het practische
uitvoeringswerk moesten doen,
beten hiervoor, met een hoge
mate van persoonlijke betrok
kenheid, het spits af, in een col
lectief samengaan met de Texel
se stroomafnemers. De werkers
en doeners van de TEM moe
sten uiteindelijk de opbouwende
klus klaren, het Prov. Elektrici
teitsbedrijf PEN kon instappen
op een reeds rijdende trein,
dankzij het opbouwende pio
nierswerk van de TEM. Het PEN
toonde zich hierbij een goed en
waardig opvolger van het eilan-
delijk gegroeid elektriciteitsbe-
21
