PRINS WILLEM V OP TEXEL, 1789
M. Palm
4
In de Nieuwe Nederlandsche Jaarboeken
vond Gerbrand Fenijn bij augustus 1789 het
verslag van een bezoek aan Texel door den
Heere Prinse van Oranje, te weten prins Wil
lem V.
Dat bezoek was een hele gebeurtenis, waar
heel wat voorbereiding aan vooraf ging: zo
werden er bijvoorbeeld door vijf zindelijk ge
klede maagden palm- en rozeblaadjes ge
strooid. De rozeblaadjes waren er natuurlijk
wel op Texel, maar palmbladen zullen wel
niet uit verre streken geïmporteerd zijn. Ver
moedelijk ging het hier om liguster. Ook wa
ren er erepoorten gemaakt, met passende
opschriften ervoor geplaatst en in Ou-
deschild had de bevolking illuminatien oftewel
feestverlichting verzorgd.
De prins heeft heel wat afgereisd over Texel
en dat ging dan in loop- of draftempo waar
bij veelvuldig werd uitgestapt en rondgewan
deld. Zoals bijvoorbeeld bij het land van Si-
mon Breeker bij De Waal waar verscheidene
oudheden werden bezichtigd. Was dit de
Sommeltjesberg met de opzienbarende Ro
meinse oudheden waarover Pieter van
Cuyck schrijft?
Het meest interessante van het hele bezoek
is echter dat de prins blijkbaar door de hele
bevolking van Texel wordt toegejuicht. Im
mers nog 2 jaar voor zijn bezoek, in 1787,
was het eiland verdeeld in groepen patriot
ten en prinsgezinden, die beide hun gebie
den hadden, waar ze het voor het zeggen
hadden. Zie onder meer nummer 35 van dit
blad van juni 1995. Daarin is een fragment
opgenomen van het dagboek van dominee
Staneke, waarin hij beschrijft hoe de twee
partijen elkaar molesteerden. In datzelfde
nummer staat ook een kommentaar van mij
op dit dagboek met een beschrijving van de
situatie in 1787. Krap twee jaar later dus
wordt Willem V in de verschillende Texelse
dorpen met gejuich ontvangen en is er
schijnbaar geen patriot meer te bekennen.
Plaat V.
Den Burg v. d. zuidzijde. Gravure naar P. V. Cuyck. De molen stond ter plaatse van bet „Groentje".
