ONS TEXEL.
20
Dr. Jac. P. Thijsse schrijft iin De
Groene Amsterdammer van 2 Juni 1.1. r
-(Stefc)
Bij paal X wondt de duimvoet aangetast,
maar oostwaarts daarvan, tot paal VI en.
Ivender hebben we gewonnen- Bijgaand
kaartje geeft u een overzicht van. de ge
schiedenis gedurende een halve eeuw. De
stippellijnen beteekesnen de hoog- em
laagwaterlijnen in 1887. De volle lijnen,
geven de toestand iin 1931. Al dadelijk)
Imerkt ge, dat de verandering afkomstig
is uit de zee zelf. In 1887 lag het
eilandje Onrust, eigenlijk de top van een
groote zandbank, een paar K.M. van
■Texel at en er was een breed water tus-
Schen, het Noordergat, waardoor de
Friesche palingschepen voeren naar hun
bevoorrechte ligplaats bij London Bridge.
Ik heb ze er vaak uit zien stevenen. Wat
is er nu gebeurd? De geheele zeebodem
is in voortdurende beweging, zand kor-,
reltje voor zandkorreltje en nu is diei
zandbank van Onrust tegen Tiet Texel-
sche strand aangedreven, het Noondergat
verzandend. De heuvel van Onrust, die
eerst wijd buitengaats lag, bevindt zich
nu vlak tegenover Den htekier-en wie er.
Op wil letten, kan gebTuik makend vani
vaste punten, zooals de toren van Den
Hoonn, het Loodsmansduin, de vuurtoren
van Huisduinen of torens en daken va|ni
den Helder, er zich van vergewissen^
Idat Onrust al oostelijker en oostelijker
kuiert en eindelijk wel in het Marsdiepx
zal verdwijnen. Zoo komt ook de Ra
zende 'Bol langzaam maar zeker aanwarn
jdelen. We weten nog niet precies, waar.
die zal belanden, tegen Texel aan of
tegen de noordpunt van NoordJHollartd,
(nageteekewd uit „De Levende Natuur".)
In het laatste geval krijgen we bij Huis-,
duinen eenige jaren lang een breed strand..
De onbestendigheid van Onrust uit zich
ook in zijn plantengroei, die het niet veri
der kam brengen, dan een beetje bies-
tarwegras em helm. Eer andere plaiiten
er kunnen "komen, zamdhaver, zamdrogge,
zwemkgras, strandwinde, melkdistel, duin-?
doom, die hier de natuurlijke successie1
moesten vormen, is het zand alweer ver-,
der gerold, nog steeds in het beweeg
lijk stadium, waarbij alleen helm een
goede kans heeft.
Rustiger gaaf het toe bij paal XXII,'
een half uurtje benoorden de Koog.Daar
gaat het met als in het leerboekje voor.
aardrijkskunde: biestaxwegras, al of niet
met zandstaart, hooger plekjes met bies-
tarwegras, daarna helm met biestarwe-
gras, maar nu op beschutte plekken, ook
ax melkdistel en eindelijk duindoorn met
begin van stabilisatie: duinvorming vol-,
gems modél. Hét is alleen jammer, dat
de ongedurige en vol-ijverige Water
staat het prooes tracht te verhaasten mep
btroowisch en feenharde.
Heel in het noorden van Texel, aami
het Eierlamdsche Gat, nabij de vuurtoren,
vinden we kustvernieling op groote
schaal. De felle vloedstroom schuurt het
zand weg en bij sterke noordelijke win
den beukt de zee polderdijk en slaperdh'k
te miorseliem en dringt landwaarts im. We
zaquden ons verontrusten, wanneer wijl
irie't Wisten, dat de zee zelf toch weer
een zandbank zal aanbnengten, die metter
tijd weer een breed en veilig strand zal
vormen-
Zoo liggen al onze Waddeneilanden;
te kronkelen en te kruipen langs de
Noordzee em Texel het onrustigst Van
alle. (Ié*.CouV. juni
