HB 1500. 20 Tien jaar Historische Vereniging op Texel en ruim acht jaar een sectie Oude Volksliedjes als onderdeel hiervan. Een niet alledaags ver schijnsel, zo'n groep zangers tussen de arche ologen en de archiefonderzoekers, getuige een overzicht van genoemde verenigingen in Noord-Holland door de Stichting Regionale Geschiedbeoefening. Dat wekt enigszins ver wondering, de volksliedjes vormen immers pure geschiedenis. LIEF EN LEED Eeuwenlang hebben de mensen hun eigen (en andermans) lief en leed bezongen. Steeds met zelfbedachte verzen op de maat van zelfge componeerde melodieën. Pure volkskunst die een plaats verdient in de -ook al weer plaatse lijke- historie. Voor Texel geldt dit des te meer omdat ons eiland nooit bezocht werd door professionele onderzoekers op dit terrein. Zulks in tegenstelling tot enkele ons omringen de gebieden. ONDERZOEKERS Zo was dr. Jaap Kunst al in het begin van deze eeuw kind aan huis op Terschelling. Veurman en Bax bestudeerden de volkskunst van West- Friesland, terwijl dr. Jo Daan promoveerde op een studie aangaande de Wieringer cultuur. Niets van dit alles op Texel, ons eiland bleef een witte vlek op de culturele landkaart. Men zou hieruit kunnen opmaken dat het hier maar zuinig gesteld was met de vocale volkscultuur. Het eigen onderzoek, dat vooraf ging aan de oprichting van onze zanggroep, bracht heel wat anders aan het licht. Ook op Texel werd gezongen, en hoe. Zeemansliedjes (hoe kan het anders), verhalende liederen, hoerenlied jes, soldatendeunen -vooral uit de Franse tijd-, dansliedjes en natuurlijk de vele soorten lief desliederen. Alle mogelijke helden en heldin nen komen we hierin tegen. Van veldmaar schalk tot herderin, van koopman tot recruut en alles wat daartussen rondscharrelt. En dat alles in een tijdsduur die teruggaat tot voor VOLDOENING Het opnieuw tot leven brengen van deze, soms lang vergeten liederen geeft tweeërlei voldoening. Ten eerste het zangplezier, vooral door de melodieën waarvan sommige echte juweeltjes zijn. Ten tweede door de histori sche achtergrond die we zoveel mogelijk pro beren te achterhalen. Hierbij hebben natuur lijk de puur Texelse liedjes de voorkeur, maar ook liederen van elders die meestal via de zeelieden hier terecht kwamen vertellen soms een verrassend verhaal. KLEINMENSELIJKE HISTORIE Wat te denken van een zeemansbruiloftslied (te Vlissingen leit er een jachtje bereid), stam mend uit ±1670, hier voor het laatst gezon gen in de eerste helft van de vorige eeuw en nu weer terug van anderhalve eeuw wegge weest. Dan een soldatenlied (Malbroek die voer ten oorlog) afkomstig uit de Spaanse Suc cessieoorlog (1701-1714). Op Texel, maar ook op het Duitse eiland Norderney bekend. Ten slotte het lied van de drie Hoornder jongens die in 1774 in een sneeuwstorm in de Hem- mer omkwamen. Het zijn maar enkele voor beelden van kleinmenselijke historie zoals die in de volksliedjes werd vastgelegd voor het nageslacht. BOEK Als alles goed verloopt, verschijnt nog dit jaar een boekje met als titel 'Texel zingt'. Hierin een vijftigtal volksliedjes van uiteenlopende soort, compleet met melodie en een verwij zing naar de geschiedenis van de compositie. Het is een selectie uit de voorraad, waaruit de zanggroep kan putten. Ons repertoire telt mo menteel meer dan 80 nummers en is nog steeds groeiende. RADIO EN TV In oktober 1990 bezocht Ate Doornbos, ver bonden aan het P.J. Meertens Instituut, op ons verzoek Texel (dus toch nog op de valreep een professionele onderzoeker). Hij kwam voor een lezing, maar toonde zich aangenaam verrast door wat hier ondertussen tot stand was gekomen. Zijn waardering bracht hij tot

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Uitgave Historische Vereniging Texel | 1995 | | pagina 22