M. Palm
Reaktie 5
Irene Maas
8
prins Willem V orde op zaken zou stellen. Helaas
was Willem niet zo'n doortastende militaire leider
en er zou niet eens van burgeroorlog sprake zijn
geweest als de prins niet, als stadhouder, uit Den
Haag was weggestuurd, eind 1785. Dat maakte
hem flink boos en toen in 1786 Hattum en Elburg
zich patriottisch verklaarden, viel het leger van
Willem aan, dwong de kleine opstandige stadjes
op de knieën en plunderde ze. Een echte oorlog.
De patriottische vrijkorpsen (legertjes) werden al
om versterkt, Utrecht werd belegerd, Vreeswijk
werd bezet door de prins en bevrijd door de patri
otten en iedereen moest verantwoording afleggen
van zijn gezondheid. Juist dat blijkt ook uit het
dagboek van ds. Staneke. Die van Oosterend en
Oudeschild zijn prinsgezind. De regenten in Den
Burg en ook de dominee zelf lijken de patriotten
toegedaan. Op 7 oktober 1787 wordt er bijvoor
beeld ernstig getwijfeld aan dominees wens dat de
prins lang mag leven.
Op 28 juni 1787 wordt de echtgenote van Willem,
prinses Wilhelmina van Pruisen, door de patriotten
aangehouden bij Goejanverwellesluis, wat ze de
woede van Wilhelmina's broer Frederik Willem
van Pruisen oplevert. Op 13 september 1787 volgt
de inval van het Pruisische leger en op 20 septem
ber, twee dagen voor het begin van het dagboek,
is Willem V terug als stadhouder in Den Haag.
Bronnen:
Patriotten en Bevrijders, revolutie in de noordelij
ke Nederlanden 1780/1813, door Simon Schama,
Agon 1989;
De Lage Landen 1780/1980, Twee eeuwen Ne
derland en België, door E.H. Kossmann, Elsevier
1986.
Dagboek Thijs Kuip
De redaktie ontving van enkele mensen reakties:
de namen van in het dagboek genoemde personen
kloppen niet. De oorzaak hiervan blijkt te liggen in
het feit dat dit dagboek eerder gepubliceerd is,
waarbij gefingeerde namen werden gebruikt om
anonimiteit te waarborgen. (Ook de naam van de
schrijver werd niet genoemd.) Wij namen het over
van deze eerdere publicatie. Onze excuses voor de
verwarring!
KM WSGQ dfë
Gerrit Cornelisz Bakker (1870-1957) uit Ou
deschild had in zijn houten schooltas allerlei pa
pieren bewaard, brieven, gelegenheidsgedichten,
kermisliedteksten e.d. Daartussen dit gedicht, waar
van het eerste couplet onleesbaar is:
2. door een stormwind overvallen
Vlugten zij na vijlge ree
maar de velbewogen golfen
sleepten het redeloos vaartuig mee
Weldra was het weggezonken
Kloekken viertal was verdronken
Allen rusten diep in zee.
3. Sint Niklaas had ook vernomen
van dit jammerlijken veit
en heeft aan ons opgedragen
vraagde medendeelzaamheid
om te helpen en te schraagen
haar die gins zo droefvich schreyt
O zij elk er toe bereid
O zij elk er toe bereid.
Over wie zou dat gaan? Gerrit had zelf gevaren,
maar was niet jong op zee gebleven. Zijn stam
boom (Waayop-Bakker) gaf geen duidelijkheid, een
praatje met Jaap Bakker uit Oudeschild wel. In zijn
scheepsrampenverzameling had hij alle gegevens.
(Zie de knipsels op de volgende pagina's.)
Het ging over de familie Bakker uit De Cocksdorp,
i.t.t. de meeste Bakkers op Texel, vissers. Zij verlo
ren 4 mannen tegelijk. Dit maakte op de Texelse
gemeenschap een grote indruk, en bij de inzame-
lingsaktie werd ook Sinterklaas ingeschakeld.
De Cocksdorpse Bakkers kwamen oorspronkelijk
uit Ouddorp van de Zuidhollandse eilanden. Ze
waren indertijd op het Eierlandse polderwerk afge
komen, en werden later (weer) vissers. Ook nako
melingen van dit gezin waren zeevarend. Alleen
Gerrit, de vierde zoon, die toevallig deze nacht
niet mee was, bleef aan wal. Toen hij na de storm
de botter ondersteboven in het wad zag steken,
hield hij meteen met vissen op. Hij werd doodgra
ver en koster bij de Hervormde Kerk in De Cocks
dorp. De lijken van zijn vader en broers spoelden
pas later aan, op Vlieland en bij Stavoren. Daar
zijn ze ook begraven.
(Met dank aan de heren Bakker, Bakker, Bakker,
Bakker en Spierenburg)
