De kerkplein'beurs' in het O osterend van 1930
Anne R. Wubs-Koorn
19
Stilletjes zat ik als vijf a zesjarige de 'beurs' op het kerkplein te bekijken. In de herfst flitst om
ongeveer zes uur in de avond, we zaten dan nog te 'skemere', de elektrische straatlantaarn aan bij
'Het Wapen van Amsterdam'. Dit hotel werd toen gedreven en bewoond door Ysbr. Koppen Wzn.
Het viel me trouwens op dat ik zelden iets van hotelgasten bemerkte. Zoals eerder vermeld logeerde
ik als klein kind dikwijls op de boerderij aan het Kerkplein tegenover 'Het Wapen van Amsterdam'.
En dan, na 'koppie' (de avondboterham) verzamelt zich onder de straatlantaarn de 'beurs'. Eén voor
één komen de mannen, meestal op klompen, aangewandeld. Ze, en dat zijn er ongeveer zes a zeven,
wisselen onder de lantaarn de laatste nieuwtjes uit. Na enige minuten wordt er een rij gevormd en
dan, schouder aan schouder, wandelt de 'beurs' ongeveer vijftien passen het Kerkplein op. Dan weer
de vijftien stappen terug naar de lantaarnpaal. Tijdens het lopen wordt er gepraat en zo nu en dan
patst er een stevige straal tabakssap of gewoon 'kwat' op de straatstenen. Het weer was ook toen
kennelijk een veel voorkomend gespreksonderwerp. De barometer tegen de kerkhofmuur werd bij
elke beurs wel een keer beklopt en bekeken.
Voor mij wordt het tenslotte tijd om naar bed te gaan. Ik ga het trapje op naar de opkamer. Het
raam staat daar altijd iets opengeschoven. Met behulp van een stoel klim ik in de bedstee. De
deuren blijven openstaan en zo hoor ik nog de regelmatige voetstappen en het stemmengemurmel
van de mannen op het kerkplein. Het is een genoeglijke plaats, die bedstee met blauwgeverfde
houten wanden en de witgekalkte muur. Het eind van de 'beurs' bemerk ik niet meer. Het verkeer
houdt me ook niet wakker. Dat is er nauwelijks. Een enkele keer is er de voetstap van iemand op
de stoep. Mijn grootmoeder vertelde dat als er iemand ernstig ziek in huis lag, men stro op de straat
legde, zodat het geluid van de ratelende wagenwielen en paardehoeven gedempt werd. Maar 's
avonds was er toen in 1930 en daarvoor, alleen maar rust.
Het Kerkplein waarop 'de beurs' gehouden werd en de boerderij, afgebroken in de jaren '50. Het raam van de
opkamer staat ook hier opengeschoven.