I
lis
Texelse ansichten of prentbriefkaarten
I
i
"■s
16
Op 1 januari 1871 werd van rijkswege de briefkaart
uitgegeven. Eerst bij postbesluit van 11 februari
1892 werd bepaald, dat m.i.v. 1 april ook briefkaar
ten - niet van rijkswege uitgegeven - tegen het
briefkaarttarief - 2Vi cent - mochten worden verzon
den. Begin van de negentiger jaren zien we dan ook
steendruk- en lithokaarten verschijnen. Midden
negentiger jaren komt de uitgave van de prentbrief
kaart op gang in navolging van de stroom ansicht
kaarten uit Duitsland, dat reeds veel eerder met de
productie van de 'Ansichtkarte' begonnen was.
Heden nog, een eeuw later, wordt het woord an
sicht meer gebruikt dan het woord prentbriefkaart.
Het begon dus met de briefkaart, later met plaatjes
en bloemen versierd en gemaakt tot de geïllustreer
de briefkaart.
DE EERSTE TEXELSE ANSICHTEN
Zeer waarschijnlijk één der eerste kaarten is de
nieuwjaarsgroet met de afbeelding van het postkan
toor in Den Burg. Deze kaart is verzonden in 1895.
Het waren eigenlijk briefkaarten, echter voorzien
van een kleine afbeelding in ronde vorm, bovendien
versierd met bloemen, die evengoed voldoende
schrijfruimte overlieten. Waarschijnlijk zijn dit de
kaarten op afb. 1, 2 en 3 (uit de collectie M. Stoep-
ker) echter eerst in 1898/99 verzonden.
(Afb. 1)
t&ieu wt*. jmr thaus
Sehcako u riümsehccia gtof tut vroug'l.
Ha4 r^hJo*'' nsmi elk
Wolké vervïiih»|r \5 •vorfmiiyt
't Sefieeka n fsij *h«
Kriektwaardoor 't taH
och het geve u< v<k>r alles,
Kês iirredev, dnhkbwtr .hort
Jw. .X
(Afb. 2)
- c
f
i A/
'-.mt*
(Afb. 3)
Het bloemetjes(distels)versierde topografisch beeld
had te maken met de zgn. 'Jugendstil' en de royale
schrijfruimte was ook nodig voor het doorgeven van
een bericht/boodschap, omdat de andere zijde
geheel bestemd was voor de adressering. De kaar
ten vermelden de uitgever Langeveld de Rooy,
doch fotograaf en drukker zijn (mij) niet bekend.
Het was een beetje een overgangsvorm van brief
kaart naar ansicht, want het moest duidelijk nog
beide functies vervullen. Ansicht- of prentbriefkaart
wordt in dit bestek verder gemakshalve 'kaart'
genoemd.
Toen verschenen in de jaren 1898/99 kaarten met
een blauwe en ook grijze afbeelding met als tekst
bijv. 'Gezicht op Den Burg' en soms over het beeld
in schrijf- doch ook in drukletters 'Groet van Texel'.
De afbeelding staat in de linker bovenhoek, zodat
een witte rand van 2 a 3 cm overbleef die heel vaak
beschreven werd. Het was immers een prent-brief-
kaart. Deze kaarten vermelden geen naam van
