KLOOSTERS IN TEX EL over de kloosters op Texel, waarin hij aan de hand van archiefstukken en eigen ideeën aangeeft waar kloosters en gebouwen van bestuurders van de gemeente hebben ge staan. Een stuk over een tijd waaruit we graag vaker eens wat opnemen in dit blad. Jan v.d. Pijl leverde (met medewerking vanCor Reij) het stuk van Dirk Witte over de "derde orde", een typisch tijdsbeeld van een stroming in het Rooms-Katholieke denken van de 20er jaren, met aanknopingspunten voor interessante historische bijzonderheden. In "Tessels Prate" van Gré Dros tenslotte een aantal gang bare en minder gangbare leuke Tesselse woorden. BI B L IOT H E EK NIEUWS Ontvangen voor de bibliotheek van: De heer D. Zuidewind: Jaarboeken Centr. Bureau.v. Genealogie '83-'85-'86. De Heer D. van Wilsum: Een harlewak. Texelse Vertellingen door W. Mets'Tz, De heer R. van Ginkel: Artikel over Ouwe Sunderklaas; Een Texeis feest als baken van identiteit. De heer J. Kramer: Boekje "Texel bij de kop". Programmaboekje 50 jr. Ver. v. Oud-leerlingen Lagere Landbouwschool Texel en diaserie "Texel zoals het was". (van oude prenten) Mevr. M. Swama-Koning: Koopakten van 1722, 1776, 1787, 1801 en "contract met kerkmeeste- ren van den Burgh wegens de uytgangh van het predikanthuys 1727 en 1738", brief over Braken- stein,kwitantie tiende penningspot-aanplakbil jet 1 April 1908, geldbiljet (assignat) van 1797 en v.d. Ned. Bank 1841.. Fam. v. Kempen-Keijser: Programma v.d. verga dering der Vereniging "Nut en Genoegen" te Oosterend 1887 met feestliederen, 4 fragment- kaarten van Texel, kopieën van Koopakten van 1779 en 1787 en een computeruitdraai van in hun bezit zijnde akten. De heer J.v.d. Pijl: Rijksverz.bank: Berekeningen vrije woning- en vrije kost en inwoning in 1918 Prov. N.H.. De heer F.L. de Grave: Kaart Ruilverkaveling Laag Waalderweg 1954 met bestek en voor waarden, kaarten Ruilverkaveling Mienterglop, Kogerveld, Kogerweg, gebied tussen Den Burg, Den Hoorn, Duinweg, 2 topografische kaarten van Texel en een bedrijfskaart 1956 Staatsbosbe heer. Mej. H. Borgstede: VW brochures van 1958,1949 en tweemaal 1967 en een Texel-route gids. Mevr. B.v.d. Meer-Langeveld: div. oude foto's. Provinciaal Bestuur van N.H.: Monumenten In ventarisatie Project N.H. Zoals U ziet is er ook in de zomermaanden het een en ander aan de vereniging geschonken. U kunt het bekijken en inzien op de 3e Dinsdag van de maand in d'Ouwe ULO. ledereen nogmaals hartelijk dank. M. Bakker-Zijm.tel. 12113 en J.v.d. Pijl tel. 15515 Het ctoester dat in Texel gestaen heeft heete Ludenfcerc ende waren Templters. Dese qua men die monnickenlarvden toe. Ende die templlers worden al op enen tljt uuljt- geroljt domen screeff dulsent drlefvondert ende x" Aldus een aantekening op de titelpagina van het Texeis "Privilegiën ende Handvesten"-boek (G.A.T. no.1). Er heeft dus op Texel in de 13e eeuw 'n klooster gestaan, dat onderdeel was van het Ludinga-klooster bij Harlingen. In 1310 werden de monniken uitgeroeid en de Graaf van Holland, Willem III, nam het beheer over de Monnikenlanden over. Hij stelde er zijn rentmeester aan. Naar een latere rentmeester, Gerrit van Oisterwijck, veranderde de naam Monnikenland in Gerritsland. Van deze Gerrit zijn rekeningen bekend uit de periode van 1364 tot 1377, waarin betalingen zouden zijn gedaan aan de abt van het Ludinga-klooster. Maar aangezien Paus Clemens V in 1311 de Orde der Tempelieren officieel ophief, geloof ik niet zó zeer in betalingen aan een opgeheven orde omtrent de koop van het Monnikenland, met andere woorden de Graaf konfiskeerde ze. Maar wat gebeurde in 1310 met het klooster en waar stond het Van der Vlis wijst met een schimmige vinger voorzichtig naar de duinen in het westelijke deel van Texel. Ik ben echter van mening, dat het "gewoon" naast de kerk in Den Burg stond. Het woordvuijtgeroijt" doet vermoeden, dat de monniken niet erg geliefd waren. En wie had er nu last van monniken, als hun klooster ergens in de "rimboe" bij De Koog stond? Dus stond] 2

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Uitgave Historische Vereniging Texel | 1992 | | pagina 4