zee. In 1687 trouwde in Den Hoorn deze Jan met Rempje,
de dochter van de burgemeester, Gerrit Reijersz Thoorn.
SCHELVIS, Jan Jansz de Jonge voer op het schip
"Berk" een galjoot van 50 last met een bemanning van 6
personen naar de Oostzee. Op de "Aletta" vermoedelijk
een fluit van 185 lastmet een bemanning van 14 personen
naar Archangel en Portugal. In October 1701 woedde, na
betrekkelijk rustig weer, eenhevige storm, waarvan "De
gecroonde Noortse Bos" van de schipper Schelte uit
Hindeloopen in de Sont de volle laag kreeg, zodat de
masten knapten en vijf bemanningsleden, waaronder de
schipper en een jongen, van dek werden gespoeld en
verdronken. Enige dagen later werden de overige opva
renden door Schelvis van het wrak opgepikt en in veilge
haven gebracht. In 1710 trouwde deze schipper met
Kornelisje Kornelis met "consent van ouders en voog
den" zoals de koster M. Boender getuigde voorde domeny
J. Slokker. In 1742wordt Jan Jansz "de Oude" genoemd,
wonende te Den Hoorn nummer 32 en "hout een meijt"
In 1737 trouwde een "nieuwe Jan Jansz Schelvis de
Jonge" met Grietje Reijers. Hij was in 1742 nog kinder
loos maar wel grootschipper, terwijl hij in 1750 samen
met zijn vrouw een winkel had in Den Hoorn tot dat hij
daar in 1754 - niet onbemiddeld - overleed.
SMIT, Jacob Albertsz voer op het schip "Witte Leeuw"
een galjoot van 93 last (88 wijnlast) met een bemanning
van 11 personen naar Frankrijk en Oostzee. Op het schip
"Pieter" type en lastage onbekend, bemanning vermoe
delijk 7 personen naar Frankrijk. Aan de westzijde van de
Kerkstraat in Den Hoorn woonde deze Smit, die vermoe
delijk een zoon was van de in 1639 geboren Albert
Cornelisz Smit. Deze Albert verkocht in 1684 zijn huis
en erf in Den Hoom aan Comelis Cornelisz Wagenmaker
voor fl. 400.— en een week daarvoor had hij voor fl. 700.-
- het naastliggende huis met schuur en erf gekocht. Jacob
Smit's echtgenote was in 1710 overleden. Zelf stierf hij
kort na 1710, want toen Albert Jacobsz Smit in 1711 te
Den Hoorn trouwde met Antje Cornelis, kreeg dit
bruidspaar van de wederzijdse voogden daarvoor toe
stemming.
TURK, Comelis voer op het schip "St. Jan" (zie ook
Olfert Pietersz Abbenes) type en lastage onbekend met
een bemanning van 10 personen naar Frankrijk Ook de
Turken waren echte Hoomders. Comelis Simons, woon
de aan de Oostzijde van de Kerkstraat was in 1705
getrouwd met Lijsbeth Pieters Abbenes.
TURK, Simon voer op het schip "St. Maria" vermoede
lijk een galjoot van 41 last met een bemanning van 9
personen naar Frankrijk. Simon JanszTurk was de vader
van de eerder genoemde Comelis en te Den Hoom in
1687 getrouwd met Trientjen Jans.
VELDMUIS, Willem Meijersz voer op het schip "Pro
feet Eli as" type en lastage onbekend, met een bemanning
van 10 personen naar Archangel. De Veldmuizen kwa
men van De Koog en waren katholiek. Vermoedelijk was
Willem getrouwd met Trijntje Gerrits. In 1704 was hij en
die Trijntje peetoom en peet van een kind van Jan
Meijertsz Veltmuijs, die commandeur op de walvisvaart
was.
VISSER, Adriaan Dirksz voer op het schip "Grauwe
Hengst", scheepstype en lastage onbekend met een be
manning van 14 personen naar Portugal. Arie Dirksz
Visser (ook wel geschreven Vester en Wester) een katho
liek, woonde in Den Hoom en was in 1693 getrouwd met
Trijntje Jans de Boors of de Boer, die hem voor 1707
zeven kinderen schonk.
VISSER, Jacob Dirksz voer op het schip "Sara" vermoe
delijk een fluit van 65 last met een bemanning van 7
personen naar Frankrijk en de Oostzee. Op het schip
"Hercules" type, lastage en bemanning onbekend, naar
Frankrijk. Op het schip "Drie Gebroeders" type en lasta
ge onbekend, bemanning vermoedelijk 9 personen naar
Frankrijk en Portugal.
Jacob, een broer van Adriaan woonde in Den Burg en was
daar in 1693 getrouwd met Jantje Michiels Bouwen en zij
hadden ook 7 kinderen tot 1710, waarvan enige jong zijn
gestorven.
VISSER, Jan Pietersz voer op het schip "Elisabeth" ver
moedelijk een fluit van 89 wijnlast met een bemanning
van 7 personen naar Frankrijk en de Oostzee. De per
soonlijke gegevens werden nog niet gevonden.
ZANDVOORT, Maarten Cornelisz voer op het schip
"St. Jan'Vermoedelijk een galjoot van 53 last met een
bemanning van 8 personen naar Frankrijk en Groot
Britannie. Op het schip "Engel Gabriël" type lastage en
bemanning onbekend, naar de Oostzee. Verdere gege
vens nog onbekend.
Van de Texelaars varende op schepen, niet van Texel,
werd weinig opgenomen. Een uitzondering was: Hen-
drijck FORMERSEN, een stuurman van Texel, voer bij
de Vlielandse schipper op de "Oude Smient" en zij w aren
in November 1702 uit de Sont gekomen, maar moesten
in Noorwegen binnenlopen en wachten op een gunstige
windin de tweede week vanNovember vertrokken twee
groepen schepen, verzameld tot een grote vloot, maar het
binnenlopen van het Vlie mislukte twee maal en bij de
derde poging werd het schip door een Oostendse kaper
overvallen en genomen. Het schip werd bezet en koerste
richting Oostende, maar tussen Zandvoort en Noord wijk
strandde het schip door de hevige windstoten en het werd
"aen stukkens gestoten. De Oostendenaers, bestaende in
10 personen aldaer beneffens nog 5 man en een jongen
van het scheepsvolk met schip goet en leven veronge-
luckt en gebleven"Alleen Hendrijck Formersen kon dit
drama navertellen in een getuigenverklaring omdat hij
op een wrakstuk "zijn leven heeft gesalveerd en aen land
is gecomen".
Texel. April 1992 C.J.Reij.
Voetnoot: T..A. Visser, predikant te Den Hoom. publi
ceerde in 1914 een boek "Stemmen voor waarheid en
vrede e.e.a. eenerHervormde dorpsgemeenschap". Daar
in zou de lidmaatschapslijst van 1711 met 15 schippers
zijn opgenomen.('t Lant van Texsel, v.d. Vlis blz. 156
165). Misschien bezit een van onze lezers van dit boek
een exemplaar, waarvan een copie voor de bibliotheek
van de vereniging een aanvulling zou zijn. Het waarde
volle boek van Dr. v. Royen is door de vereniging voor
haar bibliotheek inmiddels aangekocht.