Galen van Texelwai x«W!'en pJal, deooylilen diepien ende tmduaplen daar tn yheleyhen tyn ende koeman ofte xoe in l op als ajfzeylen Jcktnrwen ende myden zalnteuwlycy beschreven a'oor Caarie vande vermoerde Simmen. end* Willem. x7aryG 160$ »G?7* HET GEBEURDE OP HET MARSDIEP De ramp in de Kerstnacht 1593 "Dit Eylandt gheen kleyne profyten gheniet door de Bootsgesellen soo wanneer een wyle tydts onder het Eylandt die Coopvaerders op stroom ligghen om te verwachten goeden windt om uyt te seylen. Aldus L. Guicciardini, edelman van Florence, handelsagent te Antwerpen, historicus en schrij ver van het in 1612 bij Willem Jansz. Blaeu te Amsterdam in een vertaling van Cornelium Kilianum (Cornelis van Kiel) verschenen boek werk "Beschrijvinghe van alle de Nederlan den", over het eiland Texel (bladz. 245). Uiteraard gold hetzelfde voor het aan de zuid zijde van het Marsdiep gelegen eiland Huisdui nen. Ook daar had men veel profijt van de schepelingen die soms wekenlang op gunstige wind wachtten en vaak dagelijks naar de wal roeiden om in een van de vele herbergen de tijd te doden. Guicciardini vertelt hoe er soms grote vloten lagen, "een maent twee ofte drie wachtende", alvorens zij konden uitzeilen. "Hierdoor is het gheschiedt in 't jaer 1593, als de Vlote nu wel hondertvijftich schepen sterk was, van de welcke eenige schepen daer wel achttien weecken op stroom gheleghen hadden, soo is op den 24 Decembris s'avonts bij doncker ten neghen uren eenen ghe weldige storm opghere- sen... door den welcken hier twee schepen los van de ancker geraeckten tot bederf van de heele Vlote: alsoo zij overmidts de doncker- hcijdt malkanderen niet en konden mijden. Waerdoor vierenveer tich groote Coopvaerders schepen versoncken ende omtrent 1050 Schippers ende Bootsgesellen verdroncken, voorts weynighe daer schadeloos af komende." Plotselinge storm De auteur E. van Meteren schrijft in zijn 1599 te Delft verschenen "Belgische ofteNederlantsche Historie van onze tijden", dat er 140 schepen, geladen met (uit de Oostzeelanden) afkomstig graan op gunstige wind lagen te wachten, ten einde naar Italië uit te zeilen. Hij vertelt, dat er plotseling een storm opstakwaard oor 40 sche pen van hun ankers lossloegen en met man en muis vergingen. Andere schepen liepen vast op het strand. (Boek XVII, fol. 337). De historicus E. van Reyd (Reidanus) vermeldt in zijn in 1650 te Leeuwarden verschenen "His torie der Nederlantsche oorlogen, begin ende voortganck tot den jaere 1601", dat 40 a 50 grote schepen in het Marsdiep, die naar Frankrijk en Spanje zouden varen met500 boots-

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Uitgave Historische Vereniging Texel | 1991 | | pagina 7