Galen van Texelwai x«W!'en pJal,
deooylilen diepien ende tmduaplen daar
tn yheleyhen tyn ende koeman ofte xoe
in l op als ajfzeylen Jcktnrwen ende myden
zalnteuwlycy beschreven a'oor
Caarie vande vermoerde Simmen. end*
Willem. x7aryG 160$
»G?7*
HET GEBEURDE OP HET MARSDIEP
De ramp in de Kerstnacht 1593
"Dit Eylandt gheen kleyne profyten gheniet door de Bootsgesellen soo wanneer
een wyle tydts onder het Eylandt die Coopvaerders op stroom ligghen om te
verwachten goeden windt om uyt te seylen.
Aldus L. Guicciardini, edelman van Florence,
handelsagent te Antwerpen, historicus en schrij
ver van het in 1612 bij Willem Jansz. Blaeu te
Amsterdam in een vertaling van Cornelium
Kilianum (Cornelis van Kiel) verschenen boek
werk "Beschrijvinghe van alle de Nederlan
den", over het eiland Texel (bladz. 245).
Uiteraard gold hetzelfde voor het aan de zuid
zijde van het Marsdiep gelegen eiland Huisdui
nen. Ook daar had men veel profijt van de
schepelingen die soms wekenlang op gunstige
wind wachtten en vaak dagelijks naar de wal
roeiden om in een van de vele herbergen de tijd
te doden.
Guicciardini vertelt hoe er soms grote vloten
lagen, "een maent twee ofte drie wachtende",
alvorens zij konden uitzeilen.
"Hierdoor is het gheschiedt in 't jaer 1593, als de
Vlote nu wel hondertvijftich schepen sterk was,
van de welcke eenige schepen daer wel achttien
weecken op stroom gheleghen hadden, soo is
op den 24 Decembris s'avonts bij doncker ten
neghen uren eenen ghe weldige storm opghere-
sen... door den welcken hier twee schepen los
van de ancker geraeckten tot bederf van de
heele Vlote: alsoo zij overmidts de doncker-
hcijdt malkanderen niet en konden mijden.
Waerdoor vierenveer tich groote Coopvaerders
schepen versoncken ende omtrent 1050
Schippers ende Bootsgesellen verdroncken,
voorts weynighe daer schadeloos af komende."
Plotselinge storm
De auteur E. van Meteren schrijft in zijn 1599 te
Delft verschenen "Belgische ofteNederlantsche
Historie van onze tijden", dat er 140 schepen,
geladen met (uit de Oostzeelanden) afkomstig
graan op gunstige wind lagen te wachten, ten
einde naar Italië uit te zeilen. Hij vertelt, dat er
plotseling een storm opstakwaard oor 40 sche
pen van hun ankers lossloegen en met man en
muis vergingen.
Andere schepen liepen vast op het strand. (Boek
XVII, fol. 337).
De historicus E. van Reyd (Reidanus) vermeldt
in zijn in 1650 te Leeuwarden verschenen "His
torie der Nederlantsche oorlogen, begin ende
voortganck tot den jaere 1601", dat
40 a 50 grote schepen in het Marsdiep, die naar
Frankrijk en Spanje zouden varen met500 boots-