recteur van de fabriek op.
Er werden aanbestedingen gehouden voor de leve
ring van zuivere Amerikaanse petroleum, zuiver fijn
Alkmaars zout en voor steenkolen. In 1917 volgde de
uitbreiding door toename van de productie en werd
koelwater door een Nortonpomp verkregen.
Het melkrijden werd van Mei tot Mei jaarlijks uit
besteed en Hunsingo", "Vruchtbaaroord" en H.A.
Feddema in 't Noorden, waren de verstliggende
boerderijen.
Voorgesteld werd alle leveranciers te verplichten
een bepaald aantal koeien te melken.
In 1917werd wegens steenkolenschaarste in de fa
briek "om de andere dag gekaasd. Kwam er geen
verandering dan zou de fabriek stopgezet moeten
worden."
Verdere gegevens van deze fabriek waren nog niet te
achterhalen
DE KAASFABRIEKEN te DEN BURG.
Ook in Den Burg zijn kaasfabrieken geweest. Een
daarvan stond in de Weverstraat, waar nu de panden
55-57 zijn. Het pand was eigendom van Willem
Pietersz, Wuis (1851-1919), die schipperen koop
man van beroep was.
Op 21-8-1897 verscheen als advertentie:
De kaasfabriek te Den Burg vraagt MELK
te koop tegen vasten of varieerende prijs
A.A. EELMAN.
In September 1899 wordt nogmaals melk te koop
gevraagd door deze fabriek, maar de naam van de
eigenaar/beheerder ontbrak. De genoemde A.A.
Eelman zou kunnen zijn:
Aris Arisz. Eelman (1864-1899) X Trijntje
Jans Bruin. Deze Aris Eelman was in Januari
1899 schipper op de TX 112 en sloeg bij 't vuur
schip Terschelling overboord en verdronk.
Aangespoeld op Vlieland Sept. 1899.
(Zie ook Dijt I blz. 311.)
Een andere mogelijkheid is dat A.A. Eelman werd
geboren in 1852, als zoon van Aris Leendertsz Eel
man en Gijsbertje Verbeek. Hij was gehuwd met
Alida W. Velthuizen. Verdere gegevens niet bekend
(Zie Dijt I blz. 328.)
Dat een zekere heer Visser in 1900 daar de zuivelbe-
reider was, bleek uit de gegevens van De Waal.
In hetzelfde jaar werd de fabriek gesloten en ver
koopt men in Maart 'tpand, "waarin eene kaasfabriek
is gevestigd geweest"
"DE BOXBERG"
Voor de levering van de melk, tweemaal per dagaan
deze fabriek werd opgaaf verzocht door P. Nap van
de Stoomzuivelfabriek "De Toekomst", Langereis,
Gemeente Hoogwoud in Juli van 1913.
Advertentie NTC, Januari 1917:
Uit de hand te koop of te huur
Stoomzuivelfabriek "De Boxberg"
staande in de Julianastraat te Den Burg
op Texel, zeer geschikt voor pakhuis of
in te richten voor een flinke burgerwoning.
Tevens te koop" 3 ijzeren Kaaspersen,
1 Hollaridsche Kaaspers, 100 Edammer kaas
vaatjes en 200 zetters, 1 Kaasbak van
1000 L. inhoud.
Te bevragen bij P.L. DE BOER
Suameer - Friesland.
De mislukte pogingen
Ook in de dorpen, De Koog en Oosterend werd
getracht een eigen zuivelfabriek op te zetten.
In 1913 werd onderstaande advertentie geplaatst:
VERGADERING
Vrijdag 24 Januari 1913 's avonds 7 1/2 uur in het
Café "De Hoop" te De Koog.
Agenda: Oprichting eener Zuivelfabriek.
SCHUMAKER en KUIP
Helaas werd over deze vergadering niets gepubli
ceerd, zodat nu niet meer is te achterhalen hoeveel
Kogers op die Vrijdagavond naar het café in hun
dorp kwamen.
Mogelijk was een van de bezoekers op de hoogte van
het onderzoek, dat in 1901 in Eierland was gehou
den, zodat bleek dat in die buurt nog onvoldoende
werd gemolken.
Gezien de contracten met van der Bosch te Alkmaar
voor de melk van 70 koeien uit De Koog en omge
ving, moet worden aangenomen, dat er weinig en
thousiasme bestond. Als er zaalhuur moest worden
betaald, zal die door de heren Kuip en Schumaker
zijn betaald, evenals de rekening voor de adverten
tie.
In Oosterend kwamen de boeren heel wat verder. In
1916 bestond daar een commissie, die zich bezig
hield met de oprichting van een eigen stoomzuivel
fabriek, De conmissie kocht een gebouw, waarin zij
die fabriek wilden vestigen.
A~n het College van Burgemeester en Wethouders
14
