J.L. KIKKERT
en de weg van DEN BURG naar DE COCKSDORP
In het artikel over het dorp De
Waal in ons blad no. 13 van Dec.
'89, werd vermeld, dat de grint
weg van De Waal naar De
Cocksdorp in 1866 werd
aangelegd.VanGer-brand Fe-
nijn te Haarlem ontvingen wij
een copie van de vergaderingen
der Provinciale Staten van
Noord-Holland van November
1863, waarin de aanleg en de
subsidiëring van het begrin-
den" van die weg uitvoerig werd
behandeld. Hieruit kwamen
nog enige nieuwe gegevens
naar voren, waaronder ook het
aandeeldat J.L.Kikkert in de
besluitvorming over die weg
heeft gehad. Deze Kikkert heeft
voor Texel veel betekend door
zijn grote activiteiten op allerlei
gebied en terecht is een straat in
De Cocksdorp naar hem ge
noemd. Johannes Ludovicus
Kikkert werd als vierde kind
geboren te Den Burg op 17 No
vember 1810 in het gezin Nota
ris Abraham Kikkert en Hen-
drina Romans. Hij was nog geen
dertien jaar oud toen hij in 1823
naar de Amsterdamse Kweek
school voor de Zeevaart ging,
waar hij een voorbeeldige leer
ling is geweest. Toen zijn oude-
,re broer, Piet, in 1825 was over
leden, werd Jan door zijn vader
van die school genomen om hem
later als notaris te kunnen
opvolgen
Van Januari 1831 tot September
1834 heeft hij vrijwillig als offi
cier bij de Noordhollandsche
Mobiele Schutterij gediend en
daarbij deelgenomen aan de
Tiendaagsche Veldtocht.
In die jaren heeft hij een jour
naal bijgehouden, diverse ge
detailleerde topografische kaar
ten en tekeningen gemaakt. Ook
was hij in staat zijn studie te
voltooien en in Juni 1834 met
goed gevolg zijn examen voor
het notariaat af te leggen. In
1836 werd hij, na het overlijden
van zijn vader benoemd tot
notaris op Texel, trouwde met
de notarisdochter Maria Co-
ninck Westenberg. Zij woonden
eerst in de Waalderstraat, waar
hij ook griffier van het Kanton
gerecht was.
In 1839, (dan wonende op de
Vismarkt), in het huis met nu zo
fraai gerestaureerde trapgevel,
kocht hij voor fl. 4700.00, twee
van de 200 aandelen van de
Sociëteit van Eijerland van de
Texelse gemeente-ontvanger
Reinbach, die eerst vijf aande
len bezat en evenals de advo
caat, notaris en gemeentesecre
taris W. Bok en aandeelhouder
van het eerste uur was. Kikkert
werd de eerste, geboren Texe
laar, die van de Sociëteit met
ruim 5800 ha. land aandelen
bezat waarvan de intrinsieke
waarde toen te stellen was op
fl.. 2840.00 per aandeel. Na de
mislukte openbare verkoop te
Rotterdam verkreeg in 1840
Kikkert 2/34e aandeel in ruim
690 ha. land (inclusief duinen
en water) en daarop stonden de
boerderijen en arbeiderswonin
gen van "Weltevreden", "Dijk-
zigt", "Madura" en "Dorpzicht".
In 1841 werd Kikkert de eerste
(voorlopige) dijkgraaf van de
polder en trad terug in 1847 bij
de verkoop van z'n aandelen.
Daarna nam hij voor 1 /5e, deel
in het kapitaal voor de inpolde
ring van de "Prins Hendrikpol
der", die hem uiteindelijk een
verlies van fl. 500.00 opleverde.
Hij was lid van de Texelse ge
meenteraad, later wethouder,
ook werd hij lid van de Provin
ciale Staten van Noord-Holland
In-1852 was hij financieel be
trokken bij de eerste stoomboot
verbindingen van Texel met de
eerste "Ada van Holland," een
raderbootje met 25 PK motor,
dat nog met een helmstok werd
gestuurd en bij gunstige wind
een zeiltje gebruikte. Rond 1850
heeft hij een kaart van het eiland
Texel getekend, die door hem in
6
1854 werd verbeterd. Op de
nieuwere uitgave van 1863 te
kende hij daarin alle strandin
gen in de jaren 1848 - 1860.
(in 1988 heeft K. Uitgeest deze
strandingen aangevuld en uit
gegeven via Langeveld de
Rooij). Dankzij Kikkert'sinspan-
ningen werd in 1864 de Vuurto
ren bij De Cocksdorp in gebruik
genomen, waarbij hij het licht
heeft ontstoken. Ds. Huizinga
die veel over Kikkert, - meest
betreffende de drankbestrijding
en de problemen met de afreke
ning met één van de zetboeren
heeft geschreven, - vermeldt ook
de reünie met 27 oud-strijdmak
kers uit de Belgische episode,
die in September 1856 werd
gehouden, waarbij 15 muzikan
ten van het Nieuwediep kwa
men, "De Lindeboom" geheel
was geïllumineerd en 't niet ont
brak aan vreugdeschoten en
vuurpijlen.
Dat Kikkert niet iedere Texelaar
als vriend had, bleek toen Simon
Sijbrandsz Keijser (1810-1886),
schapenboer, wethouder en dijk
graaf van de 29 Gemeenschappe
lijke Polders, aan Ds. Huizinga in
die dagen vertelde dat: "men de
heer Kikkert onlangs had moeten
manen om eene geldsom, die hij
niet had en die men nu langs
andere wegen moest vorderen."
De Belgische Regering was beslist
niet rancuneus en benoemde in
1862 Kikkert tot Vice-consul van
België op Texel.
De Hoofdweg bij Eijerland was
bij de verkaveling van de polder 7
ellen breed gemaakt, doch de
verharding ontbrak.
De gemeente Texel "was voorne
mens de weg van Den Burg naar
Cocksdorp hard te maken" en
daarover is langdurig onderhan
deld met de waterschapsbesturen
van Texel, alsmede met't Rijk en
de Provincie, die uiteindelijk in
1855 gezamenlijk een subsidie toe
zegden van fl. 14.000.00.
Gedeputeerde Staten kwamen op