f ZA<//* ^M'ky v? Ar aaz^ ^r? <7n eAf-ftLj -^S"-1 Afj^~T f: fi if/zLrU,*. V1 i' r<-A r^'v'"' •i-Y Een brief van 1781 Y'^f t/j ■Ü^^-^i e. ^/^f^rbo &-TYZ ti-f c?~-~Av £X—^, f n^J e-rt. lY Een brief van 1871. De vóór- en achterkant van deze briefomslag heeft ons interessante zaken te melden n.l. ,,Geankert in Texel" Dit betekende, dat het schip op de Texelse rede lag „leggende op de Reede of agter de Hors op Texel". Hiermede werd ook de bestemming aangeduid ondanks dat zo'n brief niet op het eiland kwam. Reeds in 1668 startte men een zgn. „Postrit" van Amsterdam naar Texel ten be hoeve van de grote Handelshuizen en de admiraliteit ter verkrijging van een vlotte verbinding met hun schepen op de rede van Texel. Later in 1778 werd de verbinding doorge trokken tot Vlieland voor de aldaar op de rede liggende schepen. Onze brief kwam dus naar Texel middels de zgn. „Texelsche Post" van het Texelsch Comptoir te Amsterdam en bereikte Den Helder in 10 a 12 uur om vervolgens door de Post- praaischipper aan boord bezorgd te worden... Franco In die tijd en ook nog plm. drie kwart eeuw daarna, betaalde de ontvanger van de brief het port. In het algemeen gaf dit geen proble men doch wel bij het bezorgen der brieven aan boord der schepen op de rede. Het kwam n.l. regelmatig voor dat schepen inmiddels door b.v. gunstige wind, vertrokken wa ren doch ook gebeurde het dat de matrozen hun laatste geld versnoept hadden (met vloeibaar snoepgoed) en dus het port niet konden betalen Dit werd zeer nadelig en leidde er toe, dat men 8 december 1759 besloot, dat alle post in de richting van Texel, dus post voor de sche pen, gefrankeerd moest worden. De verzender moest dus onze brief frankeren en dat kostte toen 6 stui vers. Ten bewijze, dat het port be taald was werd de brief voorzien van een stempel „franco", dat ge bruikt werd van 1761-1810 n.l een K.18 's Lands Schip van oorloge De Argo Dit was een fregat van de Admirali teit van Amsterdam en gebouwd in 1772. Het schip voerde 44 tot 36 stukken (in de Slag bij de doggers- bank in 1781 40, waarvan 28 a 18 pond en 12 a 6 pond) en had zo'n 250 tot 300 koppen aan boord. In dit bestek zijn de krijgsverrichtingen van het schip niet belangrijk doch wel de deelname als derde schip in de linie aan de Slag bij de Doggers- bank onder commando van E. S. Staring en wel op 5 augustus 1781. Op deze datum kom ik ver der nog terug. Inhoud der brief (letterlijke tekst) Mijnheer, Ik filisitere UE met het behouden arrivement in Texel en seffens, dat gij Die Engelsche beesten zo geklopt hebt. Ik heb De patiënten van UE ontvangen en moet tot UE hof zeg gen, Dat alle Uw patiënten, zeer net en wel verbonden waren. Uw geam puteerden waren zo proper verbon den, Dat ik de verbanden heb later zitten, alle chirurgijns Die Uw ver banden gezien hebben, zo wel als Uwe behandeling gaven Uw alle lof. Vaarwel ik blijf met grooten haast UE Dienstwillige Dienaar. B. Husgens Amsterdam 15 August 1781 Interessant is toch wel de diepe haat tegen de „Engelsche beesten" (onze generatie kent-kende-slechts gevaar uit het oosten!) en de zo goed verbonden patiënten, vooral de geamputeerden. Vervolgens is de da tum 15 augustus belangrijk in het licht van het volgende, n.l. de Slag bij de Doggersbank was op 5 augus tus waarbij de Argo zwaar bescha digd werd. De felicitatie met het „behouden arrivement in Texel" was misschien wel gemeend doch niet juist want er waren 24 doden en 75 gewonden. Schout-bij-nacht Zoutman en zijn schepen hadden plm. ruim een week nodig om de rede van Texel te bereiken door windstilte, tegenwind en de toestand der schepen. De vloot was zwaar beschadigd en er waren 150 doden gevallen en wel 402 gewon den. Indien de Argo een week later dus plm. 12 augustus terug was op de rede van Texel moesten de ge wonden nog naar Amsterdam ge transporteerd worden en dat lijkt dus tamelijk vlot te zijn verlopen als het Hospitaal op 15 augustus de ontvangst van de gewonden mede deelde. Brief uit eigen poststukken en infor matie van het Ministerie van Defen sie en uit Postmerken van Korteweg. N. Huysman Rzn. Oproep Wie kan mij helpen voor de be schrijving der Texelse postgeschiede nis aan oude brieven, couverten met stempels, van en naar Texel en voorts met verhalen, annekdoten, foto's m.b.t. de posterijen en het postsorteerhokje op de Texelse boot. Aan een afdruk heb ik voldoende. S.v.p. Bel of schnjf mij, telefoon 02220 - 17294. 29

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Uitgave Historische Vereniging Texel | 1990 | | pagina 31